مجلس ایران با یک فوریت طرح جایگزینی اعدام برای مجرمان مواد مخدر موافقت کرد

نمایندگان مجلس ایران به یک فوریت طرحی رأی دادند که در صورت تصویب نهایی، مجازات‌های دیگری را در پرونده‌های قاچاق مواد مخدر جایگزین مجازات اعدام می‌کند. این طرح، الحاق یک ماده به قانون مبارزه با مواد مخدر است و یک فوریت آن با ۱۴۷ رأی موافق، ۲۱ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۱۹۵ نماینده حاضر در صحن مجلس، تصویب شده است. محکومان مرتبط با مواد مخدر در صورتی که از سوی دادگاه مفسد فی الارض شناخته نشوند اما مرتکب جرایمی باشند که مجازات آن اعدام و حبس ابد است، در صورت تصویب این طرح به بیش از ۲۵ تا ۳۰ سال حبس به عنوان جایگزین اعدام و حبس ابد محکوم می شوند. این طرح، مجازات اعدام را برای مواردی چون قاچاق مسلحانه مواد مخدر همچنان حفظ می کند، اما در موارد دیگر، مجازات های جایگزینی در نظر می گیرد. با مصوبه امروز طرح در کمیسیون تخصصی بررسی می شود و سپس برای رای گیری نهایی به صحن علنی باز می گردد.

مجازات اعدام درباره چه محکومیت هایی حفظ شده است؟

• اگر مباشر جرم یا حداقل یکی از شرکا حین ارتکاب جرم سلاح گرم همراه داشته یا سلاح گرم یا سرد کشیده باشد.

• اگر مجرم، سردسته گروه مجرمانه سازمان یافته باشند.

• مواردی که مرتکب، سابقه محکومیت به اعدام یا محکومیت به بیشتر از ۱۰ سال حبس به علت ارتکاب جرائم موضوع قانون مواد مخدر داشته باشند.

حسن نوروزی از نمایندگان مجلس به عنوان موافق فوریت این طرح در مجلس سخنرانی کرده و گفته است: “در حال حاضر ۵۰۰۰ نفر در نوبت اعدام هستند”.

آقای نوروزی گفته “بیش از ۹۰ درصد این افراد برای بار اول حامل مواد مخدر بوده‌اند که سن آنها هم بین ۲۰ تا ۳۰ سال است. در حالی که قاچاقچی بین‌المللی در آن طرف مرز نشسته و طراحی می کند”.

مهرداد بائوج لاهوتی هم در مخالفت با فوریت این طرح گفته است: “به نظر من با تصویب طرح مذکور، به قاچاقچیان این پیام داده می شود که حکم قاچاق مواد مخدر دیگر اعدام نیست”.

مجازات اعدام در قوانین ایران در پرونده های مواد مخدر از مجازات های تعزیری محسوب می شود.

بر اساس قوانین کیفری ایران که مبنای فقهی دارد، تعزیر، مجازاتی است که برخلاف حد، شرع اسلام اندازه‌ مشخصی برای آن تعیین نکرده و تعیین میزان آن به تصمیم حکومت و قاضی بستگی دارد.

قوه قضائیه چه نظری درباره مجازات جایگزینی اعدام دارد؟

• جواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه از مجازات جایگزین اعدام دفاع کرده و گفته که “تعداد بهمن‌وار اعدام‌ها” در پرونده های مواد مخدر “حکم نورانی قصاص را زیر سوال برده است”.
• صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه مخالف “لغو کامل” مجازات اعدام است و گفته برخی معتقدند اعدام‌ها هیچ فایده نداشته است در حالی که این اشتباه است.
• ذبیح‌الله خداییان، معاون حقوقی قوه‌ قضائیه ایران گفته است که درباره حذف اعدام قاچاقچیان مواد مخدر درون دستگاه قضایی به توافق نرسیده‌ایم.

جواد لاریجانی دبیرستاد حقوق بشر قوه قضائیه سال گذشته گفته بود که “مجازات اعدام در قوانین ما یکی از تعزیرات است، یعنی قوانینی که بر اساس مصلحت آن را وضع کردیم” و با اشاره به تعداد زیاد اعدام‌ها در ایران گفته بود که باید در قانون بازنگری شود.

صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه حدود دو ماه پیش در پاسخ به منتقدان حکم اعدام برای جرایم مربوط به قاچاق مواد مخدر گفته بود که “اگر این اعدام‌ها و سخت‌گیری‌های قوه قضائیه نبود امروز مواد مخدر در عطاری‌ها هم به فروش می‌رسید”.