نگاهی به اعتراض گسترده شهروندان عرب در روزهای اخیر / اسامی بازداشت شدگان

از ۸ فروردین ماه سال جاری شهروندان عرب ساکن خوزستان بطور مستمر به خیابانها آمدند تا اعتراض خود به “نادیده گرفته شدن” در رسانه دولتی بعنوان قسمی از سیاست‌های “تبعیض آمیز و حذفی” حکومت ایران در قبال عرب‌های خوزستان را اعلام کنند.

به گزارش حقوق بشر در ایران ، این اعتراضات که دامنه آن به روزهای اخیر نیز کشیده شد در شهرهای مختلفی از استان خوزستان بخصوص نواحی جنوبی آن گسترش یافت، در پی تلاش نیروهای انتظامی و امنیتی برای پایان دادن به این اعتراضات، تعداد زیادی از معترضان عرب بازداشت شدند. فعالان حقوق بشر عرب تعداد آنها را حدود ۴۰۰ تن تخمین زده اند. در ادامه علاوه بر نگاهی به آنچه در این اعتراضات گذشت و اسامی احراز شده بازداشت شدگان، در ادامه میاید . از روز چهارشنبه مورخ ۸ فروردین ماه اعتراض شهروندان عرب عمدتا ساکن اهواز با تجمع مقابل ساختمان صدا و سیمای استان خوزستان آغاز شد.

اعتراض مسالمت آمیز این شهروندان در پی پخش برنامه‌ای از یکی از شبکه‌های صدا و سیمای ایران آغاز شد که در آن عروسک‌هایی با لباس محلی شهروندان مناطق مختلف ایران بر روی نقشه این کشور نصب می‌شود.

تصاویر منتشر شده از این برنامه در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که عروسک نصب شده بر روی منطقه خوزستان، لباس عربی به تن ندارد و معترضان می‌گویند با توجه به جمعیت بالای عرب‌های خوزستان، این عروسک باید لباس محلی عرب‌های خوزستان را به تن می‌داشت.

فعالان عرب معتقدند این اقدام رسانه‌ای، نژادپرستانه و توهین به عرب‌های خوزستان و نادیده گرفتن هویت آنان به شمار می‌رود. این اعتراضات به حدی پیش رفت که نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری نیز به رئیس صدا و سیما نامه‌ای نوشته و خواهان عذرخواهی رسمی شد.

این اعتراضات از آن پس ادامه پیدا کرده است، تجمع‌های اعتراضی نخست در اهواز آغاز شد و سپس به چند شهر دیگر نیز گسترش پیدا کرد.

معترضان در روزهای اول خواستار عذرخواهی صدا و سیما شدند ولی با گذشت چند روز و بی‌پاسخ ماندن این مطالبه، در شعارهای سر داده شده توسط معترضان، مطالبات دیگری نیز مطرح شد.

در طی یک هفته اعتراض مستمر شهروندان عرب، شهرهای اهواز بخصوص محله های ملاشیه، کوی علوی و بازار مرکزی این شهر، شهرهای ماهشهر، عین دو، حمیدیه، کوت عبدالله، خرمشهر و آبادان شاهد حضور معترضان در خیابانها بودند.
نیروهای انتظامی، امنیتی و لباس شخصی برای متفرق کردن معترضان در موارد متعددی به آنها حمله کردند، این نیروها از گاز اشک آور نیز بهره بردند.
در خلال درگیری بین نیروهای انتظامی-امنیتی و شهروندان معترض تعداد زیادی از شهروندان دستگیر یا زخمی شدند. گفته میشود افراد زیادی نیز تحت تعقیب قرار گرفته اند.
کریم دحیمی، فعال سیاسی و مدافع حقوق بشر که در حوزه جامعه عرب های ایران فعال است، در گفت‌وگو با گزارشگر هرانا در این باره گفت: “از زمان شروع این اعتراضات تا به امروز بیش از ۴۰۰ تن بازداشت شده‌اند. در بین بازداشت شدگان چندین کودک ۱۱ الی ۱۶ ساله نیز به چشم می‌خورند؛”

آقای دحیمی در ادامه افزود: “از سرنوشت اکثر بازداشت شدگان اطلاع دقیقی در دست نیست. با این حال بر اساس برخی گزارش‌ها، زنان بازداشت شده در این اعتراضات عمدتا به زندان سپیدار اهواز منتقل شده‌اند؛ ۲۵۰ نفر از بازداشت شدگان نیز قرار بود دیروز شنبه به زندان شیبان (مجتمع حرفه‌آموزى اهواز) منتقل شوند و تعدادی نیز به بازداشتگاه‌هاى اداره اطلاعات، اطلاعات سپاه و عملیات کارون و همینطور نیروى انتظامى منتقل شده‌اند.”
این فعال حقوق بشر در ادامه سخنان خود تاکید کرد: “این تجمعات در بعضی موارد به خشونت کشیده شده و علاوه بر دستگیری‌ها، ضرب و شتم، شلیک گلوله‌های پلاستیکی و گاز اشک‌آور نیز از سوی نیروهای امنیتی به سمت مردم گزارش شده است. گزارش شده تعدادی از معترضان و دو مامور اداره اطلاعات نیز مجروح شده شده‌اند. تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد در شهرهای اهواز، ماهشهر و کوت عبدالله و همچنین مناطق عین دو، کوی علوی و خیابان نادری اهواز، نیروهای امنیتی گاز اشک‌آور و گلوله‌های پلاستیکی به سوی مردم شلیک کرده‌اند.

برخی از اعضای خانواده این افراد نیز به معترضان پیوسته و با در دست داشتن پلاکاردهایی خواستار آزادی فرزندان خود و زندانیان سیاسی شدند.

در طی یک هفته اعتراض مستمر شهروندان عرب، شهر اهواز به خصوص محله‌های ملاشیه، کوی علوی و بازار مرکزی این شهر و شهرهای ماهشهر، حمیدیه، کوت عبدالله، خرمشهر، امیدیه، شیبان و آبادان شاهد حضور معترضان در خیابان‌ها بودند.”

آقای دحیمی درباره شعارها و خواسته‌های معترضان نیز گفت: “انتقال آب از سرشاخه‌های کارون، توقف روند تخریب محیط زیست، تغییر نگاه امنیتی حاکم بر استان، متوقف شدن روند دستگیری و زندان کنشگران عرب، متوقف شدن تغییر بافت جمعیتی، حق تحصیل به زبان مادری، مشکلات بیکاری، استخدام‌های غیربومی، حقوق معوقه کارگران، تاسیس روزنامه و رسانه‌های مستقل به زبان عربی از جمله مطالباتی است که از سوی معترضان مطرح شده است.

معترضان در روزهای اخیر با سر دادن شعارهایی مانند “زندانیان سیاسی را آزاد کنید”، “سازمان‌های بین‌المللی به داد مردم خوزستان برسند”، “ما ذلت را نمى‌پذیریم”، “جانم فداى اهواز”، “اهواز عشق من است”، “ما اینجا هستیم اینجا سرزمین آبا و اجدادی ما است”، “من عرب هستم” و “اهواز را نمی‌دهیم” به سیاست‌های صدا و سیما واکنش نشان دادند.”

وی در ادامه افزود: “بسیاری از شاعران، فعالان سیاسی و مدنی که پیش‌تر سابقه بازداشت داشته‌اند نیز در شهرهای مختلف بازداشت شده‌اند. از میان بازداشت شدگان سعد نواصرى، محمد جلیل و اسد نواصرى از جمله افرادی هستند که به صورت زخمی بازداشت شده‌اند و نیازمند رسیدگی پزشکی هستند.”

همچنین منابع محلی گزارش دادند در میان بازداشت شدگان، نعیم حمیدی، مدیر مسئول سایت عصر ما نیز قرار داشته که روز شنبه مورخ ۱۸ فروردین ماه آزاد شده است. آقای حمیدی پیش از این نیز دارای پرونده‌ای مفتوح به دلیل انتقاد از عملکرد مقامات محلی بود. این روزنامه نگار در طی حوادث اخیر با شکایت مدیر کل آموزش و پرورش خوزستان و فرماندار اهواز به دلیل نشر مطالبی در رابطه با اعتراضات مناطق عرب نشین احضار و سپس بازداشت شده بود.

لیست اسامی بازداشت شدگانی که تا زمان تنظیم این گزارش هویت آنان احراز شده است به قرار ذیل است:
خدیجه نیسی – اهل محله شعیبیه – بازداشت شده در ۹ فروردین – محل بازداشت: بازار مرکزی اهواز
عایشه نیسی – ۱۹ ساله اهل محله شعیبیه – بازداشت شده در ۹ فروردین – محل بازداشت: بازار مرکزی اهواز
محمود بیت سیاح – اهل محله آخر آسفالت – بازداشت شده در ۹ فروردین – محل بازداشت: بازار مرکزی اهواز
خالد مهاوی – اهل محله آخر آسفالت – بازداشت شده در ۹ فروردین – محل بازداشت: بازار مرکزی اهواز
منصور تمیمی – اهل کوی سیاحی – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: محله کیان پارس اهواز
وسام سواری – ۱۹ ساله اهل محله سپیدار – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: اهواز
شهاب نعامی – اهل زویه – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: اهواز
حسن کتانی – اهل زویه – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: اهواز
علی خسرچی – ۲۳ ساله – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: بازار عبدالحمید اهواز
عدنان بیانات سکینی – ۳۷ ساله اهل کوی علوی – بازداشت شده در ۱۲ فروردین – محل بازداشت: اهواز
جمعه سواری – ۳۲ ساله اهل کوی علوی – بازداشت شده در ۱۲ فروردین – محل بازداشت: اهواز
سوری ثعالبی (سواری) – ۴۷ ساله اهل کوی علوی – بازداشت شده در ۱۲ فروردین – محل بازداشت: اهواز
کاظم طرفی – ۴۰ ساله اهل کوی گلستان – بازداشت شده در ۱۲ فروردین – محل بازداشت: اهواز
نعیم حمیدی ، روزنامه نگار، – محل بازداشت: اهواز
عدنان خسرچی بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
سعد نواصری بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
محمد حزبیان – ۳۶ ساله – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
محمد جلیل کنون بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
اسند نواصری بازداشت شده در ۹ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
سجاد جامعی – ۲۵ ساله – بازداشت شده در ۱۲ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
محمد فتلاوی – ۲۷ ساله – بازداشت شده در ۱۲ فروردین – محل بازداشت: شهر کوت عبدالله
صلاح بغلانی – اهل کوی سلیچ – بازداشت شده در ۱۱ فروردین – محل بازداشت: آبادان
علی بغلانی – اهل کوی سلیچ – بازداشت شده در ۱۱ فروردین – محل بازداشت: آبادان
علی جنادله – ۲۲ ساله اهل کوی بورده – بازداشت شده در ۱۰ فروردین – محل بازداشت: آبادان
فواد حردانی – محل بازداشت: شهر ماهشهر
فاضل البوصبیح – محل بازداشت: شهر ماهشهر
حسین البوصبیح – محل بازداشت: شهر ماهشهر
ابراهیم آل بوعلی – محل بازداشت: شهر ماهشهر
فاضل عوادی – محل بازداشت: شهر ماهشهر
محمد البوغبیش (البوبدر) – محل بازداشت: شهر ماهشهر
ستار آل بوصبیح – محل بازداشت: شهر ماهشهر
پیروز آل بوصبیح – محل بازداشت: شهر ماهشهر
حمید البوغبیش (زبیدی) – محل بازداشت: شهر ماهشهر
رضا البوغبیش – محل بازداشت: شهر ماهشهر
مهدی آلبوغبیش – محل بازداشت: شهر ماهشهر
سعید سوارى، بازداشت شده در ۱۴ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
محمد بیانات بنی سکینی، ۱۷ ساله، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
ماجد زهیری، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
خالدیه طرفى، فرزند حمید العاصى، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
على عبیات، فرزند سمیچ، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
مصطفى سوارى، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
سجاد سواری، فرزند اذیاب، ۳۲ ساله، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
عبدالعال دورقى،۵۰ ساله، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
صادق سواری، بازداشت شده در ۱۳ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
قاسم اهوازى، بازداشت شده در ۱۸ فروردین- محل بازداشت: شهر اهواز
نادر آل بوغبیش، بازداشت شده در ۱۷ فروردین- محل بازداشت: شهر ماهشهر
سلمان عبیات، بازداشت شده در روزهای اول اعتراضات- محل بازداشت: شهر حمیدیه
على عبیداوى، فرزند طالب، بازداشت شده در ۱۱ فروردین- محل بازداشت: شهر حمیدیه
على عبیداوى، فرزند ورور، بازداشت شده در ۱۱ فروردین- محل بازداشت: شهر حمیدیه
نجم سوارى، بازداشت شده در ۱۲ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
سید فلاح موسوی، ۲۳ ساله، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
میثم علوانی، ۱۹ ساله، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
عاشور سواری، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
عارف سواری، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
علی سواعدی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
حمود سواعدی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
ماجد سواعدی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
عباس سواعدی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
علی دحیمی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
جمیل دحیمی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
سمعت دحیمی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
جاسم علوانی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
علی علوانی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
ماجد زهیری، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
ایوب زهیری، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
سید عادل موسوی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
مجید نیسی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
جواد نیسی، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
جاسم سوارى، بازداشت شده در ۱۵ فروردین- محل بازداشت: شهر عین دو
سید رضا موسوی، ۲۵ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
علی بدوی،۲۰ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
عباس سیلاوی، ۲۳ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
حسین خسرجى، ۱۹ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
محمد حیاوی، ۲۲ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
رضا زویدات، ۲۶ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
میثم خسرجى، ۲۸ ساله، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
جواد کروشاوی، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: محله ملاشیه شهراهواز
حسین نیسی، بازداشت شده در ۱۷ فروردین – محل بازداشت: شهر سوسنگرد
موسی خالدی، اهل رامشیر، بازداشت شده در ۱۶ فروردین- محل بازداشت: شهر رامشیر
به‌رغم اینکه تنها درخواست معترضان در روزهای اول، عذرخواهی رسمی صدا و سیما بود، تا کنون هیچ مقام رسمی حتی در سطح استان خوزستان نیز از مردم عرب عذرخواهی نکرده است.