گزارش حقوقی از تداوم بلاتکلیفی ۵ فعال فرهنگی در بازداشت موقت

حقوق بشر در ایران ـ امروز یکشنبه ۱۶شهریورماه ۱۴۰۴، پنج تن از فعالان فرهنگی ـ مدنی با وضعیت بلاتکلیف در بازداشت هستند. 

به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از امتداد، روز چهارشنبه ۲۹ مرداد ماه ۱۴۰۴، حسن توزنده‌جانی، احسان رستمی، مرجان اردشیرزاده، رامین رستمی و نیما مهدی‌زادگان، از فعالان فرهنگی ـ مدنی ساکن تهران، توسط نیروهای امنیتی ـ انتظامی در آن شهر، بازداشت و از حقوق اولیه یک متهم، محروم هستند. بلاتکلیف نگهداشتن متهمان سیاسی ـ عقیدتی در بازداشت موقت و همزمان محروم کردن آنان از حقوق اولیه قانونی، یکی از شیوه‌های رایج نقض حقوق بشر در ایران محسوب می‌شود. در این وضعیت، متهمان برای مدت‌های طولانی در بازداشتگاه‌ها نگه داشته می‌شوند بدون آنکه کیفرخواست یا روند دادرسی مشخصی علیه آنان شکل گرفته باشد.

براساس این گزارش، علیرغم گذشت ۱۶ روز از تاریخ دستگیری این افراد و طی مراحل اولیه پرونده سازی و بازجویی ها اما هر ۵ تن آنها با وضعیت بلاتکلیف در بازداشت بسر می برند. 

همچنین، در خصوص چگونگی بازداشت این افراد عنوان شد:”نیروهای امنیتی با یورش به منازل این افراد، پس از تفتیش منزل و توقیف برخی لوازم شخصی، در نهایت آنها را بازداشت کردند.” 

علیرغم پیگیریهای صورت گرفته از طرف خانواده و نزدیکان این افراد و عدم پاسخگویی دادسرای ناحیه ۳۳ تهران و ضابطین امنیتی، از مکان دقیق نگهداری، علت دستگیری و از روند فضایی پرونده این افراد اطلاعی حاصل نشده است.

بازداشت و پرونده سازی قضایی بر عذلیه این ۵ فعال فرهنگی ـ مدنی در حالی صورت گرفته که حسن توزنده‌جانی ـ شاعر و فعال فرهنگی، احسان رستمی ـ ناشر ـ مترجم و کتاب‌ فروش، و مرجان اردشیرزاده هم مترجم است. 

همچنین رامین رستمی و نیما مهدی‌زادگان در حوزه نشر و کتاب فعالیت دارند. 

ابعاد حقوقی و حقوق بشری

منع دسترسی به وکیل

طبق ماده ۳۵ قانون اساسی ایران و ماده ۱۹۰ آیین دادرسی کیفری، هر متهمی حق دارد از بدو بازداشت و در تمام مراحل رسیدگی، وکیل داشته باشد.

اما در عمل، متهمان سیاسی–عقیدتی در دوران بازداشت انفرادی یا موقت از این حق محروم می‌شوند و تنها پس از پایان بازجویی‌ها به وکیل دسترسی پیدا می‌کنند.

محرومیت از ملاقات یا تماس با خانواده

این اقدام علاوه بر نقض حقوق شهروندی، فشار روانی مضاعفی بر متهم و خانواده او وارد می‌کند.

این محدودیت‌ها معمولاً به‌عنوان ابزار فشار برای گرفتن اعترافات اجباری استفاده می‌شود.

بلاتکلیف نگهداشتن متهمان سیاسی ـ عقیدتی در بازداشت موقت

بازداشت موقت، مطابق اصل برائت، باید یک اقدام استثنایی باشد، اما در پرونده‌های سیاسی–عقیدتی به یک رویه دائمی تبدیل شده است.

تمدیدهای پیاپی بازداشت بدون رسیدگی قضایی منصفانه، مغایر با میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است که ایران به آن ملحق شده است.

پیامدها

ایجاد فشار روحی و روانی شدید بر متهمان و خانواده‌های آنان.

بی‌اعتبار شدن روند دادرسی و نقض اصل دادرسی عادلانه.

استفاده از بازداشت موقت و محرومیت‌ها به‌عنوان ابزار سرکوب سیاسی و محدودسازی آزادی بیان و عقیده در ایران. 

Please follow and like us: