صدور منع تعقیب برای شهروند آلمانی توسط قاضی دادگاه انقلاب استان بوشهر

حقوق بشر در ایران ـ امروز دوشنبه ۱۴مهرماه ۱۴۰۴، یک شهروند آلمانی ـ فرانسوی در دادگاه انقلاب استان بوشهر از اتهامات منتسبه تبرئه شد. 

به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از میزان، طی روزهای اخیر، لینارت کریستین جین پیرلو مونترلس، تبعه آلمان ـ فرانسوی که با اتهامات امنیتی از قبیل «جاسوسی» توسط ماموران امنیتی، دستگیر شده بود توسط قاضی شعبه دادگاه انقلاب استان بوشهر از اتهامات منتسبه تبرئه شد. 

مجتبی قهرمانی، رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، با اعلام این خبر تشریح کرد:”لینارت کریستین جین پیرلو مونترلس، تبعه کشور آلمان که دارای ملیت فرانسوی است، از اتهام جاسوسی، تبرئه شد.” 

 رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، با اشاره به اینکه وی به اتهام جاسوسی در زمان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه دستگیر شده بود گفت:”علی رغم دستگیری در شرایط خاص و جنگی و صدور کیفرخواست برای این شخص، پرونده مربوطه در دادگاه انقلاب شهرستان بندرعباس به صورت دقیق مورد بررسی و رسیدگی قرار گرفت. علی رغم صدور کیفرخواست در دادسرا، دادگاه انقلاب با لحاظ اصول حقوقی و نظر به تردید در بزه انتسابی، حکم بر برائت متهم صادر کرده است که البته طبق قانون، دادستان حق اعتراض به رای را دارد.” 

در سال‌های اخیر، موارد متعددی از بازداشت شهروندان خارجی، به‌ویژه اروپایی در ایران گزارش شده است. از جمله این موارد می‌توان به شهروندان آلمانی، فرانسوی، سوئدی و بلژیکی اشاره کرد که با اتهامات امنیتی نظیر «جاسوسی»، «همکاری با دولت‌های متخاصم» یا «اقدام علیه امنیت ملی» بازداشت و محاکمه شده‌اند.
نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران معمولاً این افراد را به فعالیت‌های اطلاعاتی، ارتباط با سرویس‌های جاسوسی بیگانه یا تحریک اعتراضات داخلی متهم می‌کنند؛ اما دولت‌های متبوع آنان اغلب این اتهامات را فاقد مبنای حقوقی و سیاسی می‌دانند.

۱. روند قضایی و ماهیت بازداشت‌ها

در اغلب پرونده‌های مربوط به شهروندان خارجی:

• بازداشت‌ها توسط وزارت اطلاعات یا سازمان اطلاعات سپاه پاسداران صورت می‌گیرد،

• اتهامات به‌صورت کلی و بدون ارائه شواهد علنی مطرح می‌شود،

• متهمان ماه‌ها در بازداشت انفرادی و بدون دسترسی به وکیل مستقل نگهداری می‌شوند.

در برخی موارد، محاکمه در دادگاه‌های انقلاب برگزار شده و احکام سنگین از جمله حبس طولانی‌مدت یا حتی اعدام صادر گردیده است.
چنین روندی با معیارهای دادرسی عادلانه که در ماده ۱۴ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) آمده، مغایرت دارد.

۲. بازتاب بین‌المللی

دولت‌های آلمان و فرانسه، اتحادیه اروپا و نهادهای حقوق بشری بین‌المللی، از جمله عفو بین‌الملل و دیدبان حقوق بشر، بارها نسبت به بازداشت اتباعشان در ایران اعتراض کرده و این موارد را «بازداشت‌های خودسرانه با انگیزه‌های سیاسی» توصیف کرده‌اند.

در گزارش‌های رسمی سازمان ملل نیز تأکید شده که ایران گاه از بازداشت اتباع خارجی به‌عنوان ابزار فشار و چانه‌زنی دیپلماتیک (اصطلاحاً “دیپلماسی گروگان‌گیری”) استفاده می‌کند. نمونه‌هایی از این رفتار در پرونده‌های مربوط به:

• فریبا عادلخواه (شهروند ایرانی-فرانسوی)،

• بنیامین بریر (شهروند فرانسوی)،

• و یوهان فلوداوس (شهروند آلمانی)،
  گزارش شده است.

۳. تعارض با تعهدات بین‌المللی ایران

بر اساس تعهدات جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اسناد بین‌المللی زیر، رفتار یادشده ناقض قوانین بین‌المللی محسوب می‌شود:

۱. میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR):

• ماده ۹: ممنوعیت بازداشت و حبس خودسرانه.

• ماده ۱۴: حق محاکمه‌ی عادلانه، علنی و با دسترسی به وکیل.

• ماده ۱۹: آزادی بیان و ارتباطات.

۲. کنوانسیون وین درباره روابط کنسولی (۱۳۴۲ خورشیدی / ۱۹۶۳ میلادی):

• ماده ۳۶ این کنوانسیون دولت‌ها را موظف می‌کند که در صورت بازداشت شهروند خارجی، به‌سرعت امکان تماس و دسترسی کنسولی را فراهم کنند. گزارش‌های متعدد حاکی از آن است که ایران در بسیاری از موارد این حق را نقض کرده است.

۴. مسئولیت دولت ایران

طبق حقوق بین‌الملل عرفی و معاهداتی، ایران موظف است:

• از بازداشت‌های خودسرانه و بدون دلایل شفاف قضایی خودداری کند،

• امکان تماس فوری متهم با سفارت کشور متبوع خود را فراهم سازد،

• محاکمه‌ای منصفانه و علنی برگزار کند،

• و از استفاده از اتباع خارجی به عنوان ابزار فشار سیاسی یا مبادله‌ی دیپلماتیک پرهیز نماید.

نقض این تعهدات می‌تواند مسئولیت بین‌المللی برای ایران در مجامع حقوقی و دیپلماتیک ایجاد کند.

۵. جمع‌بندی

بازداشت شهروندان آلمانی و فرانسوی در ایران با اتهامات کلی و امنیتی، مصداقی از نقض اصول بنیادین دادرسی عادلانه، آزادی فردی و مصونیت دیپلماتیک است.
این رفتارها نه‌تنها با مفاد میثاق‌های بین‌المللی در تعارض است، بلکه در عرصه روابط خارجی موجب تشدید تنش میان ایران و دولت‌های اروپایی و تضعیف جایگاه حقوقی و دیپلماتیک ایران در مجامع بین‌المللی می‌شود.

Please follow and like us: