https://wp.me/p6xuBy-R5O
حقوق بشر در ایران ـ امروز جمعه ۱۷ اسفند ماه ۱۴۰۳، در ۱۲ سال گذشته، بیش از ۸۰ هزار دانش آموز در استان سیستان و بلوچستان، ترک تحصیل کردند.
به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از صدا و سیما، روز پنجشنبه ۱۶ اسفند ماه ۱۴۰۳، حسن بروشکی، مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان اعلام کرد که در ۱۲ سال گذشته، بیش از ۸۰ هزار دانش آموز در این استان ترک تحصیل کردند.
حسن بروشکی در این رابطه گفت:”در ۱۲ سال گذشته بیش از ۸۰ هزار دانش آموز در سیستان و بلوچستان ترک تحصیل کردهاند.”
آمار ۸۰ هزار دانشآموز بازمانده از تحصیل در سیستان و بلوچستان طی ۱۲ سال گذشته، فاجعهای انسانی و آموزشی را در یکی از محرومترین استانهای ایران رقم زده است. در حالی که حق تحصیل رایگان و همگانی در قوانین داخلی و تعهدات بینالمللی ایران بهعنوان یک اصل بنیادین به رسمیت شناخته شده، بیتوجهی جمهوری اسلامی، نبود زیرساختهای آموزشی، فقر، تبعیض و سیاستهای نادرست حکومتی باعث شده که هزاران کودک بلوچ از حق ابتدایی آموزش محروم بمانند. این مسئله نقض آشکار اصول قانون اساسی ایران و تعهدات بینالمللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک است که ایران نیز به آن پیوسته است.
سیستان و بلوچستان؛ محرومترین استان ایران در آموزش
استان سیستان و بلوچستان با جمعیتی جوان و گسترده، از لحاظ شاخصهای آموزشی همواره در پایینترین ردههای کشوری قرار داشته است. نبود مدارس کافی، کمبود معلمان، دوری مسیرهای تحصیلی، عدم دسترسی به اینترنت و فناوری، و فقر شدید خانوارها از جمله عواملی هستند که موجب شدهاند هزاران کودک و نوجوان، بهویژه دختران، از تحصیل بازبمانند.
با وجود تأکید مداوم دولت بر ضرورت گسترش آموزش، آمارها نشان میدهد که این استان از کمترین میزان سرانه آموزشی و کمترین تعداد مدارس برخوردار است. در بسیاری از روستاها، کودکان برای تحصیل باید چندین کیلومتر پیادهروی کنند یا در مدارس غیر استاندارد و فاقد امکانات درس بخوانند. این در حالی است که در سایر استانهای کشور، حتی مناطق کمتر توسعهیافته، حداقل امکانات آموزشی در دسترس است.
نقض قانون اساسی و تعهدات داخلی جمهوری اسلامی
طبق ماده ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دولت موظف است آموزش رایگان را برای همه شهروندان تا پایان دوره متوسطه فراهم کند. اما در عمل، دولت نهتنها نتوانسته این وظیفه را انجام دهد، بلکه با سیاستهای غلط اقتصادی و عدم تخصیص بودجه کافی به آموزش در مناطق محروم، مانع از اجرای این اصل شده است.
علاوه بر این، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان (مصوب ۱۳۸۱) در ایران، ترک تحصیل اجباری کودکان را جرمانگاری کرده و دولت را موظف به رفع موانع آموزشی کرده است. اما واقعیت موجود نشان میدهد که نهتنها این قانون اجرایی نشده، بلکه با بیتوجهی مسئولان، وضعیت آموزشی در سیستان و بلوچستان به مرحله بحرانی رسیده است.
نقض تعهدات بینالمللی؛ ایران در جایگاه یک ناقض حقوق کودک
جمهوری اسلامی ایران از امضاکنندگان کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد است که در ماده ۲۸ این کنوانسیون، دولتها را ملزم به تأمین آموزش همگانی، رایگان و اجباری برای تمامی کودکان کرده است. بر اساس این کنوانسیون، کشورها موظفاند از هرگونه موانع اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی که مانع تحصیل کودکان شود، جلوگیری کنند.
همچنین، بر اساس اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد (SDGs)، تمامی کشورها باید تا سال ۲۰۳۰، آموزش رایگان و باکیفیت را برای همه کودکان تضمین کنند. اما با توجه به آمار بالای ترک تحصیل در سیستان و بلوچستان، ایران در مسیر کاملاً مخالف این اهداف حرکت کرده و عملاً تعهدات خود را در قبال جامعه جهانی نقض کرده است.
فقر و تبعیض؛ موانع اصلی آموزش در سیستان و بلوچستان
یکی از اصلیترین عوامل بازماندن کودکان از تحصیل در سیستان و بلوچستان، فقر شدید خانوارها و نبود حمایتهای دولتی است. بسیاری از خانوادههای بلوچ، به دلیل مشکلات اقتصادی، کودکان خود را از مدرسه خارج کرده و آنها را به کارهای سخت و زودهنگام وادار میکنند.
همچنین تبعیضهای سیستماتیک علیه قومیتهای غیرفارس، بهویژه بلوچها، در سیاستگذاریهای آموزشی بهشدت نمایان است. از کمبود مدارس شبانهروزی تا نبود فرصتهای برابر برای ادامه تحصیل، همه نشاندهنده سیاستهای ناعادلانهای است که جمهوری اسلامی در قبال این منطقه اعمال کرده است.
بحران آموزش دختران در سیستان و بلوچستان؛ محرومیت مضاعف
بر اساس آمارهای منتشرشده، دختران در سیستان و بلوچستان، بیشترین میزان بازماندگی از تحصیل را در میان تمام استانهای کشور دارند. در جوامعی که هنوز تفکرات سنتی قوی است، نبود مدارس نزدیک، نبود سرویسهای حملونقل امن و کمبود معلمان زن باعث شده که بسیاری از خانوادهها، دختران خود را از تحصیل محروم کنند.
این روند، مغایر با اصول برابری جنسیتی در قوانین بینالمللی است و جمهوری اسلامی را در جایگاه نقضکننده حقوق زنان و کودکان قرار میدهد.
آیا جمهوری اسلامی پاسخگو خواهد بود؟
با توجه به ابعاد گسترده بحران آموزشی در سیستان و بلوچستان، دولت ایران نهتنها در اجرای تعهدات خود در قبال آموزش عمومی ناکام بوده، بلکه در قبال فشارهای بینالمللی نیز پاسخگو نیست.
سازمانهای حقوق بشری و نهادهای آموزشی جهانی بارها از وضعیت وخیم تحصیل در این استان ابراز نگرانی کردهاند، اما مقامات جمهوری اسلامی همچنان با سیاستهای ناکارآمد و عدم تخصیص منابع، به این بحران دامن زدهاند.
از سوی دیگر، عدم شفافیت دولت در ارائه اطلاعات دقیق درباره آمار بازماندگان از تحصیل، نشانهای از تلاش حکومت برای لاپوشانی حقیقت است. حتی در رسانههای رسمی داخل کشور، موضوع بحران آموزشی سیستان و بلوچستان کمتر پوشش داده میشود و تمرکز بر اخبار سیاسی و تبلیغاتی رژیم قرار دارد.
آیندهای تاریک برای نسلهای آینده
وضعیت کنونی آموزش در سیستان و بلوچستان، نهتنها یک بحران آموزشی، بلکه یک فاجعه انسانی و اجتماعی است که پیامدهای جبرانناپذیری بر آینده این استان خواهد داشت. نسلی که امروز از تحصیل محروم شده، فردا با مشکلات بیکاری، فقر، ازدواج زودهنگام، قاچاق و آسیبهای اجتماعی مواجه خواهد شد.
در حالی که کشورهای پیشرفته، با سرمایهگذاری در آموزش، زمینه توسعه اقتصادی و اجتماعی را فراهم میکنند، جمهوری اسلامی با سیاستهای غلط خود، فقر آموزشی را در مناطق محروم تشدید کرده و حق تحصیل را به یک امتیاز طبقاتی تبدیل کرده است.
با وجود تمامی این مشکلات، مردم سیستان و بلوچستان همچنان برای بهبود وضعیت آموزشی فرزندان خود تلاش میکنند، اما بدون تغییرات اساسی در سیاستهای کلان و تخصیص بودجه عادلانه، این بحران بهزودی حل نخواهد شد.
آموزش، حق هر کودک است، نه امتیازی که توسط یک حکومت استبدادی سلب شود!
Subscribe to get the latest posts sent to your email.

