گزارشی از ۳ بحران محیط زیستی در ایران

حقوق بشر در ایران  – امروز یکشنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۲، ریشا شیر باغ وحش مشهد، در خطر مرگ دارد. از سوی دیگر، یک اصله درخت کاج تنومند در مشهد، به آتش کشیده شد. همچنین، بحران بی آبی و خشکسالی در سیستان و بلوچستان این منطقه و ساکنان آن را در خطر فاجعه زیست محیطی قرار داده است. 

به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از همشهری آنلاین، امروز یکشنبه ۲۹ بهمن ما ۱۴۰۲، پس از انتشار اخباری مبنی بر لاغری ریشا ـ شیر نر محبوس در باغ وحش مشهد مرکز استان خراسان رضوی، گمانه زنی ها از ابتلای این گونه نادر حیات وحش به نوعی بیماری انگلی قوت گرفته است.

علیرضا بنی‌اسدی، دامپزشک اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی، در تشریح این خبر مدعی شد:”ریشا اصلا چاق نبوده؛ تیپ بدنی این شیر لاغراندام است!” 

علیرضا بنی‌اسدی، همچنین ادعا کرد:”سلامت ریشا، شیر نر باغ‌وحش مشهد و روند درمان بیماری‌اش توسط تیم متخصص دامپزشکان در حال بررسی است.”

لازم به اشاره است، در حالی علیرضا بنی اسدی اعلام کرده (ریشا اصلا چاق نبوده) که این گونه نادر حیات وحش، بیش از ۳هفته پیش در پی تشخیص بیماری انگلی درمان است، اما با هدف کنترل بیشتر بر روند درمان، با حضور یک تیم مجهز از بیمارستان تخصصی دامپزشکی و با هدف تشخیصی، اقدام به بیهوش کردن شیر کردند و علاوه بر مایع درمانی، برداشت نمونه‌های لازم مانند خون، مدفوع و… از این حیوان آزمایشاتی بعمل آمده است. 

وی در خاتمه گفت:”شرایط فعلی ریشا هم‌اکنون مساعد است و روند درمان تا بهبود کامل ادامه دارد. این شیر دارای تیپ بدنی لاغر اندام است و از لحاظ رتبه بدنی هیچ‌وقت متوسط و چاق نبوده و پس از اینکه تست انگلی این‌گونه مثبت اعلام شد، ‌درمان ضدانگلی روی ریشا در حال انجام است.” 

سازمان حفاظت محیط زیست سال ۱۳۹۲ دستورالعملی شامل ضوابط حداقلی برای نگهداری از حیات وحش را که از استاندارد‌های بین‌المللی به مراتب ضعیف تر است به باغ‌های وحش و باغ‌های پرندگان ابلاغ کرد.

بر اساس این بخشنامه، باغ وحش‌هایی که ضوابط تعیین شده را رعایت نمی‌کنند ابتدا از طرف سازمان حفاظت محیط زیست ملزم به رعایت ضوابط شده و در صورت عدم تمکین با پیگیری سازمان حفاظت محیط زیست پلمب خواهند شد. 

در حال حاضر، شرایط نگهداری از حیوانات در اکثر باغ وحش های کشور هیچگونه سازگاری با ضوابط بخشنامه مذکور ندارند، اما این باغ وحش ها با خیالی آسوده و بی‌توجه به بخشنامه سازمان حفاظت محیط زیست به نگهداری از حیوانات در شرایطی اسفبار ادامه می‌دهند. 

در خبری دیگر به نقل از ایلنا، امروز یکشنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۲، در پی خشک شدن رودخانه هامون و عدم ارائه حق آبه این رودخانه توسط افغانستان و از سوی دیگر، کاهش بارندگی‌ها، خشک شدن دریاچه هامون و عدم ورود آب به دریاچه هیرمند، شدت بادهای ۱۲۰ روزه را افزایش داده به تبع آن میزان گرد و غبار و آلودگی هوا در منطقه سیستان و مناطق اطراف باعث شده تا استان سیستان و بلوچستان، در خطر نابودی کامل و خشکی صد در صد قرار بگیرد. 

علیمرادی، مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان اعلام کرد:”در سیستان و بلوچستان که بسیاری از منابع آبی اش خشک شده است ما پهنه آبی تالاب هامون را داشتیم که تبخیر بالای آن باعث رطوبت هوا می شد و گرمای شدید را نداشتیم و در جنوب استان نیز وضعیت به همین شکل بود. اما خشک شدن تالاب هامون باعث شد ما یک پهنه آبی که با تبخیرش دمای هوا را کنترل می کرد را از دست بدهیم و دمای هوا افزایش یابد.”

علیمرادی عنوان کرد:”خشک شدن هامون باعث شد اختلاف فشار و دما بین مناطق سیستان و باقی مناطق زیاد شود و سرعت بادِ بالایی را داشته باشیم و این موضوع باعث افزایش شدت فرسایش خاک می‌شود.”

وی افزود:”در پی خشکسالی های متعدد، بادهای سیستان مخرب تر شده و رسوبات دانه درشت تر را جابجا می‌کنند پس رویدادهایی مثل گرد و غبار و حرکت شن های روان با شدت بیشتری در حال رخ دادن است.”

وی افزود:”حجم گرد و غبار برخواسته از تالاب جازموریان هم به دلیل خشکی افزایش یافته و میزان گرد و غبار را افزایش داده است.”

مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان عنوان کرد:”با خشکسالی ها و برداشت بیش از حد از زمین های کشاورزی پوشش گیاهی کم کم از بین رفته است. برای مثال از بین رفتن پوشش گیاهی درختی که اطراف بیابان قرار دارد و باد شکن است و سبب افزایش شدت گرد و غبار می‌شود.”

لازم به اشاره است، مردم سیستان و بلوچستان مدتهاست به دنبال حق‌آبه و ورود آب به رودخانه هیرمند هستند. چرا که می‌دانند احقاق این حق به نفع تمامی مردم است و از آنجایی که دیگر صدای مردم به جایی نمی‌رسد راه‌های سازگاری با شرایط خشکسالی را پیش گرفته‌اند.

سیستان و بلوچستان در کنار ظرفیت‌هایی که دارد مواردی مثل آلوده ترین شهر جهان، خشک‌ترین، بی آب ترین، کم بارش ترین و گرم ترین شهرها را در کارنامه خود به ثبت رسانده است. که همه این موارد باعث کوچ اجباری مردم به حاشیه شهرهای دیگر و از بین رفتن روزنه های امید مردم به زندگی در این استان شده است.

با توجه به نظرات کارشناسی و نقشه های هواشناسی، استان سیستان و بلوچستان در خشک ترین و گرم ترین حالت خود نسبت به بلند مدت به سر می‌برد.

در خبری دیگر به نقل از ایمنا، امروز یکشنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۲، مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری اصفهان، از به آتش کشیده شدن یک اصله درخت کاج تنومند در اتوبان چمران شهر مشهد خبر داد. 

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری مشهد در تشریح این خبر گفت:”یک اصله درخت کاج مشهد حدود ۱۶ ساله امروز (یکشنبه) در محدوده اتوبان شهید چمران توسط فرد یا افراد ناشناس آتش زده ‌شد که در حال تلاش برای ترمیم و احیای آن هستیم.” 

همچنین در هدف پانزدهم  سند ۲۰۳۰ یونسکو، به صراحت بر حفاظت، بازیابی و ترویج استفاده پایدار از اکوسیستم های زمینی، مدیریت پایدار جنگل ها، مبارزه با بیابان زایی، متوقف و معکوس نمودن فرسایش زمین و توقف از بین بردن تنوع زیستی تاکید شده است.

Please follow and like us: