گزارشی از موارد نقض محیط زیست در ایران

حقوق بشر در ایران ـ امروز پنجشنبه ۱۰ خرداد ماه ۱۴۰۳، آتش سوزی در مراتع و جنگلهای بین روستاهای تفین، پایگلان، گواز و سرریز در شهرستان مریوان، افزایش حدود ۲۱۸ درصدی فرونشست زمین در استان اصفهان، زخمی شدن چند تن از محیط بانان بر اثر درگیری فیزیکی با متخلفان زیست محیطی در منطقه شکار و صید ممنوع هشتاد پهلو از توابع استان لرستان و کشف سومین لاشهٔ فک خزری در ساحل جویبار، از جمله اخبار نقض محیط زیست در ایران است. 

به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از آژانس خبری موکریان، روز چهارشنبه ۹ خرداد ماه ۱۴۰۳، در پی آتش سوزی گسترده در مراتع، پوشش گیاهی و جنگلهای  بین روستاهای تفین، پایگلان، گواز و سرریز واقع در شهرستان مریوان از توابع استان کردستان، بخشی وسعیی از آن مراتع در آتش سوخت. 

براساس کلیپ منتشر شده آنش سوزی بخش وسیعی از علوفه و پوشش گیاهی آن منطقه در بر گرفت بود. 

همچنین، در این گزارش، از فعالان محیط زیست و دوستداران طببعت خواسته شده برای مهار این آتش سوزی اقدام کنند. 

در خبری دیگر به نقل از همشهری آنلاین، روز چهارشنبه ۹ خرداد ماه ۱۴۰۳، محمد شریعتی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی اصفهان از افزایش حدود ۲۱۸ درصدی فرونشست زمین در آن استان در ۲ ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد. 

 سخنگوی سازمان آتش‌نشانی استان اصفهان در تشریح این خبر گفت:”در ۲ ماه سال جاری تکرار حادثه فرونشست و نشست زمین و عواقب ترمیم، لوله‌گذاری و ایمن‌سازی برای دستگاه‌های دارای تأسیسات زیرزمینی همچون آب و فاضلاب و شرکت گاز در اصفهان نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۱۱ مورد بود، افزایش یافته است.” 

وی در ادامه افزود:”از روز نخست سال جاری به‌ طور متوسط روزانه یک حادثه نشست در شهر اصفهان رخ داده است، در ماه گذشته (اردیبهشت) با ۳۵ حادثه ناشی از نشست زمین مواجه شدیم که نسبت به فروردین سال جاری ۱۸ درصد افزایش داشت که این امر هشدار جدی برای مسئولان امر است.” 

وی با تاکید بر اینکه حدود ۲۱۸ درصد حوادث ناشی از نشست زمین (فروچاله) در این کلانشهر در ۲ ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است، افزود: همچنین گودبرداری ساختمان، تخریب غیراصولی، ریزش و فرونشست در ماه گذشته افزایش یافت.

شریعتی با تاکید بر اینکه از ابتدای سال ۱۴۰۳، چندین فرونشست جدی در سطخ استان اصفهان رخ داده خاطرنشان کرد:”شنبه هفته جاری یک مورد حادثه نشست زمین ناشی از پس‌زدگی لوله فاضلاب و تخریب در خیابان پروین اصفهان گزارش شد که در حال حاضر هنوز عملیات لوله‌گذاری و ترمیم این حادثه در حال تکمیل است.” 

محمد درویش، فعال محیط زیست در حوزه آب هم در تاریخ ۵ خرداد ماه ۱۴۰۳، از وسعت ۷۵ هزار کیلومتری از میزان فرونشست زمین در شهرهای ایران خبر داد و نسب به هرگونه فاجعه زیست محیطی از جمله در استان خراسان رضوی بر اثر گسترش فرونشست زمین در آن استان، هشدار داد. 

لازم به اشاره است، پیشتر هم در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، علی بیت‌الهی، دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایه‌های زمین اعلام کرده بود:”نرخ فرونشست در محوطه‌های باستانی ایران، به‌ویژه تخت جمشید و نقش رستم در شیراز و میدان نقش جهان در اصفهان خطرساز شده‌ و منطقه مرودشت استان فارس، رکورددار فرونشست زمین در این استان است. در محدوده مرودشت که تخت جمشید و نقش رستم در آن قرار دارند، نرخ فرونشست به ۱۷ سانتیمتر در سال می‌رسد.”

فرونشست زمین ـ اصطلاحی عمومی است که اشاره به حرکت عمودی و رو به سمت پایین سطح زمین دارد و می‌تواند توسط فرایندهای طبیعی، فعالیت‌های انسانی یا هردوی آنها رخ دهد. وجه تمایز فرونشست زمین با حرکت‌های توده‌ای در این است که در فرونشست زمین حرکت افقی کمی یا هیچ حرکت افقی در سطح زمین رخ نمی‌دهد. 

در حالی گسترش فرونشست در ایران از سوی مسیولان مربطه پر اهمیت جلوه داده نشده که پیشتر هم در تاریخ روز ۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، محمد جوان‌بخت، معاون وزیر نیرو در امور آب با بیان اینکه حدود ۳۵۹ دشت کشور دچار فرونشست است، هشدار شد:”۲۸درصد چاه‌های کشاورزی معادل ۱۱۷هزار حلقه چاه در دشت‌های با نرخ فرونشست بیش از ۱۰ سانتی‌متر حفر شده است.” 

همچنین، در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، علی جاویدانه، رئیس سازمان نقشه‌ برداری کشور، ضمن هشدار نسبت به گسترش پدیده فرونشست زمین در شهرهای ایران، از حرکت فرونشستهای به سمت تاسیسات زیرساختی و مناطق شهری سخن گفت. 

در خبری دیگر به نقل از همشهری آنلاین، روز چهارشنبه ۹ خرداد ماه ۱۴۰۳، محمد صالحی، فرمانده یگان حفاظت محیط‌ زیست استان لرستان، از زخمی شدن چند تن از محیط بانان بر اثر شلیک گلوله از سوی متخلفان محیط زیستی در منطقه صید و  شکار ممنوع هشتاد پهلو و قطع اشجار و تخریب طبیعت برای زغال‌گیری، در آن استان، خبر داد. 

فرمانده یگان حفاظت محیط‌ زیست استان لرستان در تشریح این خبر گفت:”طی گزارش واصله از همیاران محیط‌زیست مبنی بر ورود متخلفان به منطقه شکار و صید ممنوع هشتاد پهلو و قطع اشجار و تخریب طبیعت برای زغال‌گیری، گشت اجرایی یگان حفاظت استان برای پیگیری موضوع به محل اعزام شدند.” 

صالحی افزود:”متخلفان بلافاصله بعد حضور و تذکر محیط‌بانان اقدام به درگیری و تیراندازی مستقیم به سمت ماموران کردند.” 

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان در ادامه‌ گفت:”در این درگیری به من و چند محیط‌ بان دیگر آسیب و جراحت وارد شده است.” 

وی افزود:”در درگیری متخلفان با محیط‌بانان منطقه‌ حفاظت شده اشترانکوه در هفته گذشته یکی از محیط بانان هدف شلیک مستقیم متخلفین قرار گرفت و از ناحیه دست دچار آسیب شد.” 

صالحی در خاتمه گفت:”این متخلفان با همراهی ماموران نیروی انتظامی، بازداشت و با تشکیل پرونده و طرح موضوع در محاکم قضایی، به دادسرا منتقل شدند.” 

در خبری دیگر به نقل از فارس، روز سه شنبه ۸ خرداد ماه ۱۴۰۳، لاشه ۳ عدد فک خزری در سواحل شهرستان جویبار از توابع استان مازندران، توسط ماموران یگان حفاظت از محیط زیست کشف شد. 

مسئول حیات‌وحش استان مازندران با اعلام اینکه ۲ لاشه اول طی هفته های اخیر و لاشه سوم هم در تاریخ ۸ خرداد ماه ۱۴۰۳، در سواحل شهرستان جویبار کشف شده افزود:”با پیداشدن سومین لاشهٔ فک خزری در ساحل جویبار، نگرانی از تلفات ادامه‌دار این گونهٔ کمیاب شدت گرفت.”

لازم به ذکر است، قبلا در ساحل میانکاله و نور ۲ قلاده لاشهٔ فک خزری دیگر نیز کشف شده بود. عوامل مختلف از جمله مسمومیت، بیماری و.. می‌تواند عامل این اتفاق باشد. 

در هدف پانزدهم از سند ۲۰۳۰ یونسکو که پس از تصویب در سال ۲۰۱۶ برای اجرای مفاد و اهداف در اختیار کشورها قرار گرفت بر حق افراد در برخورداری از محیط زیست و همچنین حفاظت از منابع طبیعی تاکید شده است اما در ایران اجرای اهداف این سند در پی مخالفت آیت الله خامنه ای با آن بطور کامل از دستور کار دولت و مجلس خارج شد و مسیولان حکومتی در ایران، مفاد سند ۲۰۳۰ یونسکو را «ترویج سبک زندگی غربی» می دانند. 

Please follow and like us: