گزارش فدراسیون روزنامه نگاران در خصوص نقض حقوق فعالان رسانه ای در سال ۱۴۰۲

حقوق بشر در ایران  – امروز یکشنبه ۵ فروردین ماه ۱۴۰۳، گزارش سالیانه نقض حقوق روزنامه نگاران و فعالان رسانه ای در ایران منتشر شد. 

به گزارش حقوق بشر در ایران، فدراسیون بین المللی روزنامه نگاران، با انتشار گزارشی به تشریح وضعیت حقوقی، سرکوب آزادی بیان و اندیشه در خصوص روزنامه نگاران و فعالان رسانه ای در ایران پرداخت. افزایش فشارهای امنیتی به جامعه روزنامه نگاری در ایران، پرونده سازی و ارعاب و تهدید بر علیه فعالان رسانه ای نشان ناامن بودن ایران برای زندگی این قشر از جامعه در آن کشور شده است. 

براساس این گزارش، اتهامات منتسب شده به روزنامه نگاران و فعالان رسانه ای (نشر اکاذیب)، (تشویش اذهان عمومی)، (اجتماع و تبانی)، (توهین به مقدسات اسلامی در فضای مجازی)، (توهین به رهبری در فضای مجازی)، (توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی) عنوان و برهمین اساس روزنامه نگاران و فعالان رسانه ای بازداشت شده از بابت همین اتهامات به حبس تعزیری، پرداخت جریمه نقدی و محرومیت از حقوق اولیه شهرودی خود محکوم شدند. 

با توجه به افزایش فشارهای امنیتی و قضایی به روزنامه نگاران ایران و احساس خطر این دسته شهروندان، فعالان رسانه ای راهی جز مهاجرت اجباری پیش روی خود ندارند. 

در این گزارش عنوان شد:”از ابتدای سال ۱۴۰۲ در ایران، حدود ۲۷ روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در ایران، بازداشت شدند که برخی از آنها با محکومیت‌های سنگین مواجه شدند، عده‌ای با قید وثیقه آزاد شدند و پرونده برخی از آن‌ها به رغم عفو حکومتی، بار دیگر به جریان افتاد و در زندان هستند.”

فهرست روزنامه‌نگارانی که در سال ۱۴۰۲ به زندان افتاده‌اند، بدین شرح است:

۱- ژینا مدرس گرجی، روزنامه‌نگار در شهر سنندج در ۲۲ فروردین ماه بازداشت شد.

۲- کیوان صمیمی، روزنامه‌نگار پیشکسوت ۳۱ فروردین ماه در تهران بازداشت شد.

۳- سجاد شهرابی، گوینده خبر رادیو در ۱۳ اردیبهشت ماه در منزل خود در تهران بازداشت شد.

۴- نازیلا معروفیان، روزنامه نگار مستقل ۱۷ تیرماه بازداشت شد.

۵- علی مصلحی، روزنامه نگار مستقل اول مردادماه در کاشان بازداشت شد.

۶- غزاله زارع، روزنامه نگار حوزه زنان ۴ مرداد بازداشت شد.

۷- مهدی نیک عهد، سردبیر نشریه نامه امیر در اراک روز پنجشنبه ۱۲ مرداد بازداشت شد.

۸- نیما صفار، روزنامه‌نگار محلی گرگان ۲۵ شهریور ماه در این شهر بازداشت شد.

۹- شایا شهوق، روزنامه‌نگار رسانه های محلی مازندران اول مهرماه در ساری بازداشت شد.

۱۰- نگار استادآقا، روزنامه نگار اعتماد آنلاین در جریان مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند بازداشت شد.

۱۱- منیژه موذن، خبرنگار حوزه اقتصاد ۱۷ آبان ماه بازداشت شد.

۱۲- مریم لطفی، روزنامه نگار شرق ۱۲ مهرماه در تهران بازداشت شد.

۱۳- هلاله ناطقی، خبرنگار پایگاه خبری مرور در رشت ۲۰ آبان ماه بازداشت شد.

۱۴- ابراهیم رشیدی، خبرنگار محلی مشکین شهر نهم دی ماه بازداشت شد.

۱۵- سینا بندعلیزاده، خبرنگار محلی اردبیل ۲۵ دی ماه بازداشت شد.

۱۶- مهدی افشار نیک، روزنامه نگار حوزه اقتصاد ۱۱ بهمن ماه در تهران بازداشت شد.

۱۷- روح الله نخعی، روزنامه نگار سابق شرق ۳ اسفندماه بازداشت شد.

همچنین، در بخش دیگری از این گزارش عنوان شده که تعدادی از مدیران مسئول و کارکنان رسانه‌ای نیز در سال گذشته بازداشت شده‌اند که به شرح زیر است:

۱- سعید سیف علی، مدیرمسئول وب‌سایت خبری دیده‌بان ۲۵ فروردین ماه بازداشت شد.

۲- حسن عباسی، مدیر مسوول پایگاه خبری اشکان نیوز ۱۳ اردیبهشت ماه بازداشت شد.

۳- روح‌الله رسولی، فعال رسانه‌ای، نوجوان پانزده ساله ساکن فندرسک از توابع گرگان ۱۴ اردیبهشت ماه بازداشت شد.

۴- حسین یزدی، مدیر وب سایت مبین ۲۴ و کانال خبری ایران تایمز در ۱۴ تیرماه بازداشت شد.

۵- مصطفی جعفری، مدیر مسئول سایت خبری تیترقزوین دوم مرداد در قزوین بازداشت شد.

۶- مجید نیک عهد، مدیر مسوول نشریه نامه امیر در اراک روز پنجشنبه ۱۲ مرداد بازداشت شد.

۷- نسیم طواف زاده، مدیر مسوول پایگاه خبری مرور در رشت ۲۰ آبان بازداشت شد.

۸- محمد میرقاسم زاده، مدیر مسوول صومعه سرا نیوز اوایل آبان ماه بازداشت شد.

۹- هادی کسایی‌زاده، مدیر مسوول ماهنامه میدان آزادی ۲۸ آذرماه در پی احضار به دادسرا بازداشت شد.

۱۰- نسرین حسنی، به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی به ۱ سال زندان محکوم شد. 

فدراسیون بین المللی روزنامه نگاران در ادامه گزارش خود خاطرنشان کرد:”بر اساس احکام صادره از سوی دادگاه‌های جمهوری اسلامی بیش از ۲۱ روزنامه‌نگار با اتهامات انتسابی عمدتا تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت کشور به زندان محکوم شدند که در مجموع این روزنامه‌نگاران به ۶۰ سال زندان محکوم شدند، هر چند که تعدادی از آن‌ها با عفو از زندان رهایی یافتند، اما با این وجود، حکم برخی از آن‌ها در دادگاه‌های انقلاب، تایید شد و برخی از آن‌ها منتظر اجرای حکم هستند. البته این تنها آمار روزنامه‌نگارانی است که وضعیت آن‌ها در رسانه‌ها منعکس شده و احتمال بیشتر بودن روزنامه‌نگاران محکوم به زندان نیز وجود دارد.” 

۱- روح الله نخعی از بابت اتهام اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام به دو سال و هفت ماه حبس محکوم شد.

۲- روح الله زرین با اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام به یک سال حبس محکوم شد.

۳- نسیم سلطان بیگی با اتهام اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام به سه سال و ۷ ماه حبس محکوم شد.

۴- مهدی نیک عهد به اتهام توهین به مقدسات ۵ سال حبس تعزیری و اتهام اخلال در نظم و آسایش عمومی ۱ سال حبس تعلیقی محکوم شد.

۵- کیوان صمیمی توسط قاضی دادگاه انقلاب به تحمل ۶ سال حبس محکوم شد که ۵ سال آن لازم الاجراست.

۶- سعیده شفیعی به ۳ سال و ۷ ماه حبس تعزیری برای اتهام اجتماع و تبانی و ۸ ماه حبس برای فعالیت تبلیغی علیه نظام محکوم شد.

۷- نگین باقری به اتهام اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور به سه سال حبس محکوم شد.

۸- الهه محمدی به اتهام اجتماع و تبانی به قصد بر هم زدن امنیت ملی به ۶ سال حبس محکوم شد.

۹- نیلوفر حامدی به اتهام اجتماع و تبانی به قصد بر هم زدن امنیت ملی به ۷ سال حبس محکوم شد.

۱۰- غزاله زارع به یک سال حبس به اتهام تبلیغ علیه نظام و سیاه‌ نمایی در فضای مجازی و دوسال به اتهام تشکیل دسته‌جات و گروه محکوم شده است.

۱۱- مهرداد درواع با چهار عنوان اتهامی تبلیغ علیه نظام، نشر اکاذیب، تحریک به قصد بر هم زدن امنیت کشور و اهانت به رهبری روبرو شد که در نهایت دادگاه بندر لنگه این روزنامه‌نگار را از بابت اهانت به رهبری به شش ماه حبس تعلیقی و بابت تبلیغ علیه نظام به ۱۰۰ روز حبس تعزیری محکوم کرد.

۱۲- سلطانعلی عابدی با اتهام نشر اکاذیب به ۱ سال حبس محکوم شد.

۱۳- ارسلان رسولی عمارلویی با اتهام توهین به رهبری به ۶ ماه حبس محکوم شد.

۱۴- مریم وحیدیان به اتهام اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی به چهار سال حبس محکوم شده است.

۱۵- امیر مسکنی با اتهام اغوا یا تحریک مردم به جنگ و کشتار با یکدیگر به قصد برهم زدن امنیت کشور به ۶ ماه حبس محکوم شده است.

۱۶- پریسا صالحی به یک سال حبس با اتهام تبلیغ علیه نظام محکوم شده است.

۱۷- شایا شهوق به اتهام عضویت در گروه‌های معاند، اغوا و تحریک مردم به جنگ و کشتار، توهین به رهبری و اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده است.

۱۸- کامیار فکور حکم تعلیقی محکومیت به ٢ سال حبس بابت اتهام تشویش اذهان عمومی در پرونده سال ١۴٠٠ صادره از شعبه ٢۶ دادگاه انقلاب تهران به اجرا در آمده است و به میزان حبس فعلی وی ٨ ماه اضافه شد.

۱۹- ویدا ربانی به تحمل شش سال حبس بابت اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور و پانزده ماه حبس دیگر بابت اتهام تبلیغ علیه نظام محکوم شد.

۲۰- نسرین حسنی به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی به ۱ سال زندانمحکوم شد.

۲۱- علی مصلحی، اتهام توهین به مقدسات و نشر اکاذیب به ۴ سال زندان محکوم شد.

در ادامه این گزارش به صدور احکام توسط قضات دادگاه کیفری یا انقلاب بر علیه روزنامه نگاران و فعالان رسانه ای اشاره و عنوان شد که قضات در صدور رای برای روزنامه‌نگاران، فعالان رسانه‌ای و مدیران رسانه‌ها به مجازات زندان بسنده نکردند و در احکامی عجیب با عنوان مجازات‌های تکمیلی حکم به موارد نادری برای اصحاب رسانه دادند که در ادامه به اسامی برخی از این شهروندان اشاره شده است. 

۱- الناز محمدی(روزنامه‌نگار): شرکت در دوره‌های اخلاق حرفه‌ای به صورت فصلی، ممنوعیت معاشرت با روزنامه‌نگاران خارجی، ۵ سال ممنوع الخروجی.

۲- نگین باقری(روزنامه‌نگار): شرکت در دوره‌های اخلاق حرفه‌ای به صورت فصلی، ممنوعیت معاشرت با روزنامه‌نگاران خارجی، ۵ سال ممنوع الخروجی.

۳- مهدی نیک‌عهد (سردبیر نامه امیر): ۷۴ ضربه شلاق در مصلای بیت المقدس اراک، بعد از نماز جمعه و در ملا عام.

۴- حسین یزدی(مدیر ایران‌تایمز): دو سال ابطال گذرنامه و ممنوعیت خروج از کشور و نیز الزام به شرکت در دوره مدیریت رفتار و مهارت دانش.

۵- مصطفی جعفری(مدیر مسوول تیتر قزوین): محرومیت به مدت ۳ ماه از اشتغال به حرفه خبرنگاری و‌ خبرنویسی و هرگونه فعالیت مرتبط با خبر و نشر آن در فضای مجازی و سایر رسانه‌های مکتوب.

۶- مرضیه محمودی(سردبیر تجارت نیوز) : تبعید به شهرستان تربت جام. 

در ادامه این گزارش به مواردی از احضار و بازجویی از روزنامه نگاران در ایران اشاره و عنوان شد:”موضوع احضار اصحاب رسانه به دادسرا که منجر به بازداشت و یا سپردن وثیقه‌های سنگین می‌شود، در ایران سابقه طولانی دارد، اما در یک سال اخیر این امر افزایش چشمگیری داشته که حداقل ۱۸ تن از فعالان رسانه ای پس از احضار به محکام قضایی در مرحله بازپرسی تفهیم اتهام شدند. 

در پی گستش اعتراضات، صنفی و مدنی شهروندان و ابراز نارضایتی از وضعیت اقتصادی ایران تعداد بسیاری از روزنامه ها توقیف، تعلیق و با تعطیلی روزنامه و لغو مجوز انتشار آنها از سوی نهادهای امنیتی و انتظامی مجازات شدند و در ادامه نیز عنوان شد:”از اعتراضات سال گذشته خورشیدی در ایران تاکنون برخی از روزنامه‌ها به دلیل فشار نهادهای امنیتی، دستورات قضایی یا مشکلات انتشار توقیف، تعلیق، تعطیل یا لغو مجوز شدند.”

پایگاه خبری انتخاب (به حکم هیات نظارت بر مطبوعات توقیف و پس از مدتی رفع توقیف شد).

روزنامه اعتماد (بخاطر درج یک مصاحبه با تذکر و تحریم آگهی دولتی روبرو شد).

روزنامه سازندگی (به حکم هیات نظارت بر مطبوعات توقیف و پس از مدتی رفع توقیف شد).

روزنامه جهان صنعت (دوبار در فواصل مختلف توقیف و رفع توقیف شد).

روزنامه شهروند امروز (به دلیل مشکلات انتشار متوقف شد).

روزنامه صبح اقتصاد (به دلیل مشکلات انتشار متوقف شد).

نشریه فردای اقتصاد (توقیف و بسیاری از خبرنگاران بازداشت شدند). 

در انتهای این گزارش با توجه به محرومیت روزنامه نگاران از حق امنیت شغلی به آماری از اسامی و تعداد فعالان رسانه ای اخراج شده از کارشان به سبب فعالیتهای مسالمت آمیز رسانه ای آنها اشاره شده است. 

مریم ورشویی، پس از ۸ سال فعالیت از روزنامه همشهری اخراج شد.

آزاده پیراکوه، به دنبال انتشار یک گزارش انتقادی از روزنامه ایران اخراج شد.

محسن آجرلو، به دنبال انتشار یک گزارش انتقادی از روزنامه ایران اخراج شد.

حامد طالبی، به دلیل توئیت‌هایی که در آن از رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت انتقاد کرده بود از روزنامه ایران اخراج شد.

آریا جعفری، پس از ۱۳ سال فعالیت از خبرگزاری ایسنا اخراج شد.

حنا خلج، به دنبال انتشار یک مطلب انتقادی در صفحه شخصی خود از خبرگزاری ایرنا اخراج شد.

سرکوب آزادی بیان و ممانعت از انتشار عقاید و دیدگاههای مختلف در یک جامعه، ناقض ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است. در این مفاد قانونی بر حق افراد بر انتشار افکار، عقاید، نظریات و دیدگاههای سیاسی و عقیدتی بدون محدودیت مرزی تاکید شده است.

بازداشت خودسرانه، بلاتکلیف نگه داشتن متهم در بازداشت و ممانعت از دسترسی فرد در دوران بازجویی، بازپرسی و دادرسی به وکیل مورد نظر خود و منع دسترسی به سایر ملزومات در یک فرآیند دادرسی، ناقض ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.

همچنین برخورداری افراد از حق دادرسی عادلانه توسط قاضی، بازجو و بازپرس بیطرف از جمله حقوقی است که در ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن تاکید شده است.

در ماده ۵ از قانون آئین دادرسی کیفری بر اطلاع یافتن متهم در اسرع وقت از اتهامات انتسابی و فراهم کردن حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در قانون تاکید شده است. 

Please follow and like us: