چهارشنبه، 26 آذر 1404 5:22 بعد از ظهر

محاکمه هنرمندان: سرکوب هنر و نقض آزادی بیان و اندیشه در ایران

لینک کوتاه این مطلب:
https://wp.me/p6xuBy-R02

حقوق بشر در ایران ـ امروز دوشنبه ۱۳ اسفند ماه ۱۴۰۳، جلسه دادرسی به پرونده قضایی ۶ تن از عوامل فیلم «کیک محبوب من» برگزار شد. 

به گزارش حقوق بشر در ایران، روز شنبه ۱۱ اسفند ماه ‍۱۴۰۳، بهتاش صناعی‌ها و مریم مقدم ـ دو تن از کارگردانان، غلامرضا موسوی ـ تهیه‌ کننده، لیلی فرهادپور و اسماعیل محرابی ـ دو بازیگر به همراه یک فرد دیگر«هویت نامشخص» ـ بعنوان فیلمبردار، جملگی افراد از عوامل فیلم «کیک محبوب من»، توسط قاضی ایمان افشاری – رئیس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، محاکمه شدند. 

براساس این گزارش، این ۶ هنرمند، که مبنی پرونده سازی بر علیه آنها محتوای فیلم «کیک محبوب من» بوده، در جریان جلسه دادرسی، دفاعیات خود را از بابت اتهامات «امنیتی ـ سیاسی» به قاضی ایمان افشاری، ارائه کردند. 

پیشتر هم این افراد، در پی احضار به شعبه بازپرسی در دادسرای عمومی و انقلاب تهران، تفهیم اتهام و کیفرخواست آنها با اتهاماتی از قبیل «تبلیغ علیه نظام»، «تهیه و تولید و تکثیر فیلم با محتوای مبتذل»، «جریحه‌دار کردن عفت و اخلاق عمومی» و «نمایش فیلم بدون داشتن پروانه نمایش و عرضه» صادر و به شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، ارجاع شده بود. 

لازم به ذکر است، فیلم «کیک محبوب من» که در جشنواره فیلم شیکاگو جایزه هوگو نقره‌ای را به خود اختصاص داد، بدون رعایت قواعد سانسور جمهوری اسلامی، از جمله حجاب اجباری برای بازیگران زن ساخته شده است.

لی‌لی فرهادپور و اسماعیل محرابی، از بازیگران این فیلم هستند و لی لی فرهادپور در این فیلم بدون حجاب اجباری به ایفای نقش پرداخته است. 

هنر در محاصره سرکوب حکومتی

فیلم “کیک محبوب من” اثری سینمایی در ژانر درام است که توانسته جوایز بین‌المللی مهمی از جمله جایزه هوگوی نقره‌ای جشنواره فیلم شیکاگو را کسب کند. اما در حالی که جهان این فیلم را تحسین می‌کند، جمهوری اسلامی آن را تهدیدی علیه ایدئولوژی حکومتی خود می‌بیند.

یکی از دلایل اصلی برخورد با این فیلم، عدم رعایت حجاب اجباری برای بازیگران زن و نمایش آن بدون سانسور حکومتی است. موضوعی که نشان‌دهنده عمق مداخله و کنترل ایدئولوژیک حکومت بر هنر و رسانه در ایران است.

ابعاد حقوقی و کیفری پرونده؛ نقض فاحش حقوق بشر و آزادی بیان و اندیشه در ایران

بررسی پرونده عوامل “کیک محبوب من” نشان می‌دهد که قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها از اجرای عدالت فاصله گرفته، بلکه اصول بنیادین حقوق بشر و قوانین بین‌المللی را آشکارا نقض می‌کند. بر اساس ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، هر انسانی حق دارد آزادانه عقاید خود را بیان کند، و این حق شامل آزادی جست‌وجو، دریافت و انتشار اطلاعات و اندیشه‌ها از طریق هر رسانه‌ای، بدون ملاحظات مرزی است.

اما در ایران، هنرمندان، نویسندگان و سینماگران به دلیل خلق آثار مستقل به شدت تحت تعقیب قرار می‌گیرند. این پرونده نیز نمونه‌ای آشکار از استفاده از قوانین مبهم و کلی‌نگرانه مانند «تبلیغ علیه نظام» و «جریحه‌دار کردن عفت عمومی» برای سرکوب آزادی‌های فرهنگی و هنری است.

از منظر حقوق کیفری بین‌المللی، اقدام جمهوری اسلامی در محاکمه هنرمندان را می‌توان در چارچوب سرکوب سیستماتیک و نقض فاحش حقوق فرهنگی و آزادی بیان تفسیر کرد. اصل قانونی بودن جرم و مجازات که در ماده ۱۵ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی مورد تأکید قرار گرفته، بر این اصل تأکید دارد که هیچ‌کس نباید به دلیل جرمی که در زمان ارتکاب آن قانونی نبوده، مجازات شود. در حالی که در ایران، قوه قضاییه با برداشت‌های سلیقه‌ای از قوانین جزایی، مخالفان فرهنگی و هنری را هدف قرار می‌دهد.

سرکوب سیستماتیک هنرمندان؛ از “کیک محبوب من” تا دیگر قربانیان سرکوب فرهنگی

محاکمه عوامل “کیک محبوب من” تنها یک نمونه از سرکوب گسترده جمهوری اسلامی علیه هنرمندان، نویسندگان و روشنفکران است. در سال‌های اخیر، کارگردانان مطرحی چون جعفر پناهی، محمد رسول‌اف، و کیوان کریمی نیز تحت فشارهای شدید امنیتی قرار گرفته و به احکام سنگین محکوم شده‌اند.

سیاست‌های سرکوبگرانه جمهوری اسلامی علیه هنر و فرهنگ در حالی ادامه دارد که در سطح بین‌المللی، سینمای ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین عرصه‌های بیان اعتراض اجتماعی و بازتاب واقعیت‌های جامعه شناخته می‌شود.

واکنش‌های جهانی؛ محکومیت جمهوری اسلامی در عرصه بین‌المللی

این اقدام سرکوبگرانه جمهوری اسلامی علیه سینماگران مستقل واکنش‌های بین‌المللی گسترده‌ای را به دنبال داشته است. نهادهای حقوق بشری از جمله سازمان ملل متحد، سازمان گزارشگران بدون مرز و عفو بین‌الملل بارها سرکوب آزادی بیان و فرهنگ در ایران را محکوم کرده‌اند.

برنامه ویژه گزارشگران بدون مرز که به سرکوب هنرمندان و روزنامه‌نگاران می‌پردازد، ایران را یکی از بدترین کشورها در زمینه آزادی بیان و آزادی رسانه معرفی کرده است. در همین حال، جشنواره‌های بین‌المللی فیلم، با اعطای جوایز به فیلم‌های مستقل ایرانی، تلاش دارند صدای سینماگران تحت سرکوب را به گوش جهانیان برسانند.

آیا عدالت در ایران قربانی سانسور خواهد شد؟

پرونده “کیک محبوب من” بار دیگر نشان داد که در جمهوری اسلامی، هنر و سینما، نه محلی برای خلاقیت، بلکه میدانی برای سرکوب سیاسی است. هنرمندانی که از روایت رسمی حکومت سرپیچی کنند، با مجازات‌های سنگین مواجه می‌شوند.

اما تاریخ نشان داده است که سانسور و سرکوب هرگز نمی‌تواند مانع از جریان آزاد اندیشه و هنر شود. امروز، با وجود تمام فشارها، فیلم‌های مستقل ایرانی در سطح جهانی درخشیده و حقیقت جامعه را روایت می‌کنند. 

جمهوری اسلامی ممکن است سینماگران را محاکمه کند، اما نمی‌تواند حقیقت را از بین ببرد.

آیا جامعه جهانی واکنش نشان خواهد داد؟

با توجه به نقض آشکار حقوق هنرمندان در ایران، سازمان‌های بین‌المللی، جشنواره‌های فیلم و نهادهای مدافع حقوق بشر باید اقداماتی جدی برای حمایت از سینماگران تحت سرکوب در ایران اتخاذ کنند.

محاکمه عوامل فیلم کیک محبوب من، محاکمه‌ای علیه هنر، آزادی بیان و حقوق بشر است. آیا جهان سکوت خواهد کرد؟

سرکوب آزادی بیان و ممانعت از انتشار عقاید و دیدگاههای مختلف در یک جامعه، ناقض ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است. در این مفاد قانونی بر حق افراد بر انتشار افکار، عقاید، نظریات و دیدگاههای سیاسی و عقیدتی بدون محدودیت مرزی تاکید شده است.

احضار تلفنی، ممانعت از دسترسی فرد در دوران بازجویی، بازپرسی و دادرسی به وکیل مورد نظر خود و منع دسترسی به سایر ملزومات در یک فرآیند دادرسی، ناقض ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.

همچنین برخورداری افراد از حق دادرسی عادلانه توسط قاضی، بازجو و بازپرس بیطرف از جمله حقوقی است که در ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن تاکید شده است.

در ماده ۵ از قانون آئین دادرسی کیفری بر اطلاع یافتن متهم در اسرع وقت از اتهامات انتسابی و فراهم کردن حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در قانون تاکید شده است. 

Please follow and like us:

بیشتر از حقوق بشر در ایران کشف کنید

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

By حقوق بشر در ایران

سازمانی غیردولتی و غیرسیاسی که از تاریخ ۱۵ آگوست ۲۰۱۵ میلادی، مصادف با ۲۴ مرداد ماه ۱۳۹۴، کار خود را آغاز کرد. هدف این مجموعه تمرکز بر اسناد بین المللی حقوق بشر، از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق های بین المللی و سایر کنوانسیونهای مرتبط در راستای افشای نقض حقوق بشر در ایران است.

پاسخی بگذارید

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

بیشتر از حقوق بشر در ایران کشف کنید

برای ادامه خواندن و دسترسی به آرشیو کامل، اکنون مشترک شوید.

ادامه مطلب