وضعیت نابسامان اقتصادی و صنفی کارگران در ۳ واحد تولیدی ـ خدماتی

حقوق بشر در ایران ـ امروز دوشنبه ۵ آذر ماه ۱۴۰۳، کارگران شاغل در جایگاه سوخت، کارگران شاغل در کارخانه واگن پارس اراک و کارگران خطوط ابنیه فنی راه آهن ایران، در پی عدم تحقق وعده های اقتصادی و صنفی به آنها در وضعیت نابسامان، قرار دارند. 

به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل ایلنا، امروز دوشنبه ۵ آذر ماه ۱۴۰۳، کارگران شاغل در جایگاه سوخت گاز، بنزین و گازوئیل، در پی عدم اجرای طرح مشاغل سخت و زیان آور در ردیف شغلی آنها، پس از بازنشستگی از حقوق صنفی خود محروم هستند. این دسته از کارگران، پس از بازنشستگی به انواع بیماری های ریوی و تنفسی مبتلا شده اما با توجه به عدم لحاظ شغل آنها بعنوان «مشاغل سخت و زیان آور» از حق دسترسی به خدمات درمان تکمیلی و سایر حقوق اقتصادی خود محروم شدند. 

این کارگران در تشریح وضعیت خود گفتند:”کار کارگران جایگاه‌های سوخت به دلیل وجود آلودگی‌های محیطی فراوان باید در زمره مشاغل سخت و زیان‌آور باشد اما از بدو شروع به کارمان، عنوان سختی کارمان لحاظ نشده است، بنابراین بازنشستگی کارگران شاغل در جایگاه‌ها نیز مشمول مزایای مشاغل سخت نمی‌شود.”

یکی از کارگران جایگاه سوخت در تشریح قانون سخت و زیان‌آور افزود:”در قانون صراحتا مشاغل سخت و زیان‌آور مورد توجه قرار گرفته و ضوابط مشخصی درباره آن‌ها وضع شده است. مشاغل سخت و زیان‌آور؛ مشاغلی هستند که در آن‌ها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیراستاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت‌های طبیعی (جسمی و روانی) در او ایجاد شود که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن است. آن‌طور که قانون مشخص کرده شاغلان مشاغل سخت و زیان‌آور در صورت پرداخت ۲۰ سال حق بیمه متوالی یا ۲۵ سال حق بیمه متناوب بازنشسته می‌شوند.”

به گفته وی:”کارگران جایگاه سوخت در معرض انواع آلاینده‌ای هوایی و آلودگی‌های صوتی قرار دارند. به عنوان نمونه سروصدای مستمر خودرو‌ها در محیط کارمان به اندازه‌ای شدید است که برخی همکاران دچار مشکلات شنوایی شده‌اند. همچنین کمردرد و پادردهای مزمن و دیسک کمر ناشی از ایستادن‌های مداوم برای کارگران جایگاهای سوخت غیر قابل درمان شده است. در عین حال گرد و غبار و بخارهای روغنی مواد شیمیایی و سوختی موجود در هوا نیز آسیب‌های تنفسی برای کارگران ایجاد کرده است.” 

این کارگر افزود:”شماری از همکاران بعد از ۲۰ سال کار سخت مبتلا به انواع بیماری‌های شغلی از جمله «تنفسی»، «دیسک کمر» و شنوایی شده و برخی عمل جراحی نیز کرده‌اند. این کارگران دیگر توان کار کردن ندارند.”

او در ادامه با بیان اینکه کارگران جایگاه سوخت حداقلی‌های مزدی را دریافت می‌کنند و نگران زمان بازنشستگی خود هستند، تصریح کرد:”مشکل از آنجا آغاز می‌شود که کارفرماهای جایگاها عناوین شغلی کارگر پمپ‌چی، تلمبه‌چی و یا اپراتور جایگاه سوخت را در لیست بیمه «کارگر ساده» درج می‌کند.” 

این کارگر افزود: فردی که با هر عنوان شغلی سخت و زیان‌آور در زمزه مشاغل سخت و زیان‌آور قرار بگیرد، می‌تواند زودتر برای بازنشستگی اقدام کند و گاهی برخی کارفرمایان مبلغ ۴ درصد سهم خود در این مشاغل را پرداخت نمی‌کنند. اشتباه زدن عنوان شغلی البته جز این سودی برای کارفرما و زیانی برای کارگر ندارد چون عنوان شغلی دقیق در حکم بازنشستگی درج نمی‌شود. اما عناوین شغلی در زمان اشتغال اهمیت دارد زیرا فرد با آن می‌تواند ادعای دریافت حقوق و مزایای منطبق با آن عنوان شغلی را مطرح کند. 

در خبری دیگر به نقل از ایلنا، امروز دوشنبه ۵ آذر ماه ۱۴۰۳، کارگران شاغل در کارخانه واگن پارس اراک مرکز استان مرکزی، در شرایط نابسمان شغلی و اقتصادی قرار دارند. 

این کارگران، در تشریح وضعیت خود گفتند:”اوضاع تغییر چندانی نکرده است.”

یکی از کارگران این کارخانه می‌گوید:”مسائل کارگران هنوز حل نشده است؛ دستمزد و مزایای مزدی کارگران افزایش نیافته است؛ پرداخت پاداش نیز به تعویق افتاده است؛ پاداش سه ماهه اول سال را برج شش پرداختند و پاداش سه ماهه دوم سال هنوز پرداخت نشده است.” 

این کارگر افزود:”قصد داشتند قرارداد نزدیک به صد نفر از پرسنل پیمانکار را از اول آذرماه تمدید نکنند که با رایزنی و تلاش کارگران، فعلاً با آن‌ها قرارداد یکماهه منعقد کرده‌اند و مشخص نیست پایان ماه، دوباره قراردادشان تمدید شود یا این کارگران را بیکار سازند.”

به گفته کارگران این کارخانه:”تولید با ظرفیت پایین در حال انجام است و کارخانه با کمبود کمبود قطعات ساخت مواجه است.” 

آن‌ها از پایین بودن دستمزدها انتقاد دارند؛ یک کارگر می‌گوید:”اعلام کردند ترمیم مزد و مزایای مزدی منوط به بستن قراردادهای ساخت جدید است که هنوز قرارداد جدیدی بسته نشده؛ در حال حاضر ظرفیت تولید پایین است.” 

کارخانه واگن پارس اراک حدود ۶۰۰ کارگر پیمانکاری و ۸۰۰ کارگر قراردادی دارد که ظاهراً در حال حاضر با شرکت رجا برای ساخت واگن‌های جدید قراردادهایی دارد. 

در خبری دیگر به نقل از ایلنا، امروز دوشنبه ۵ آذر ماه ۱۴۰۳، کارفرمایان خطوط ابنیه فنی راه آهن از کارگران خود فرم تسویه حساب می‌گیرند بدون اینکه مطالبات قدیمی و جاری آن‌ها را پرداخت کرده باشند.

شماری از کارگران شاغل در ابنیه فنی راه آهن در تشریح این خبر گفتند:”برخی کارفرمایان شرکتهای پیمانکاری خطوط ابنیه فنی طرف قرارداد با راه‌آهن بعد از پرداخت ناقص مطالبات قدیمی و جاری، کارگران را مجبور کرده فرم تسویه حساب را امضا کنند و تعهد بدهند که هیچ طلبی از کارفرما ندارند.”

کارگران می‌گویند:”کارفرما اعلام کرده در صورت‌ عدم تسویه حساب، برای سال بعد قرارداد کار برای کارگر خاطی تنظیم نشده است؛ این کارگران ادعا می‌کنند پرداخت مطالبات مزدی جاری آنها یک الی دو ماه به تاخیر افتاده در عین حال مطالبات قدیمی آن‌ها شامل حق سنوات، عیدی، حق مرخصی، اضافه کاری و برخی مزایای عرفی همانند حق روز کارگر، عید فطر و… می‌شود که هنوز کارگران آن را وصول نکرده‌اند. با این حال کارگران مجبورند فرم تسویه حساب را امضا کنند. در غیر این صورت، اسم آن‌ها در میان تعدیلی‌های سال آینده خواهد بود و از کار، بیکار خواهند شد.” 

سو مدیریت، نابسامانی شغلی، اقتصادی، فقر و محرومیت از تامین اجتماعی کارگران در حالی رو به گسترش است که در ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر،‌ بر حق افراد در برخورداری از تامین اجتماعی مناسب به لحاظ؛ خوراک، مسکن، پوشاک و برخورداری از خدمات حمایتی اجتماعی در مواقع بیکاری، بیماری، نقص اعضا، بیوگی، پیری یا در تمام موارد دیگر تاکید شده است.

همچنین در اهداف سند ۲۰۳۰ یونسکو، به حق افراد در برخورداری از محیط زندگی سالم و استاندارد، متناسب با مقام انسانی آنها تاکید شده است اما در ایران پس از مخالفت علی خامنه ای با اجرای سند برای استاندارد سازی زندگی اجتماعی شهروندان اجرای آن به کلی از دستور کار خارج شد. 

Please follow and like us: