بلاتکلیفی ۱۴۰ روزه محمدعلی و هدی مهرگانفر در زندان عادل‌آباد شیراز

حقوق بشر در ایران ـ امروز جمعه ۲۴اسفند ماه ۱۴۰۳، هدی مهرگانفر و محمدعلی مهرگانفر، با وضعیت بلاتکلیف در بازداشت موقت بسر می برند. 

به گزارش حقوق بشر در ایران، امروز جمعه ۲۴ اسفند ماه ۱۴۰۳، محمدعلی مهرگانفر و فرزندی وی ـ هدی مهرگانفر، دو متهم سیاسی، ساکن شهرستان زرقان، علیرعم گذشت بیش از ۱۴۰ روز از تاریخ دستگیری و طی مراحل بازجویی ها، با وضعیت بلاتکلیف در زندان عادل آباد(مرکزی) شیراز، بسر می برند. این شهروندان، بدون برگزاری دادگاه، بدون دسترسی به وکیل مستقل و بدون امکان دریافت درمان پزشکی، تحت بازداشت غیرقانونی جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند. گزارش‌ها نشان می‌دهند که مقامات زندان با محروم کردن آنان از دارو و مراقبت‌های پزشکی، عملاً جان این پدر و دختر را در معرض خطر قرار داده‌اند. این پرونده، نمونه‌ای دیگر از نقض فاحش حقوق بشر، بازداشت‌های خودسرانه و سیاست‌های سرکوبگرانه جمهوری اسلامی علیه مخالفان سیاسی است. 

بازداشت غیرقانونی؛ زندانیانی که از حق محاکمه محروم شده‌اند

۱۴۰ روز بازداشت بدون تشکیل دادگاه؛ نقض آشکار اصول دادرسی عادلانه

محمدعلی و هدی مهرگانفر، بیش از چهار ماه است که بدون محاکمه در زندان عادل‌آباد نگه داشته شده‌اند. بر اساس اطلاعات موجود، این دو متهم سیاسی به اتهام ارتباط با یک گروه مخالف نظام تفهیم اتهام شده‌اند، اما تاکنون هیچ دادگاهی برای رسیدگی به پرونده آنان تشکیل نشده است.

طبق ماده ۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) که ایران به آن متعهد است، هر فرد بازداشت‌شده باید در اسرع وقت تفهیم اتهام شود و حق داشته باشد که بدون تأخیر غیرضروری در دادگاهی عادلانه حاضر شود. اما در جمهوری اسلامی، بازداشت‌های طولانی‌مدت بدون تشکیل دادگاه، یکی از ابزارهای رایج سرکوب سیاسی محسوب می‌شود.

بلاتکلیفی قضایی این دو زندانی، نه‌تنها مغایر با قوانین بین‌المللی، بلکه نقض آشکار اصول دادرسی عادلانه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. طبق اصل ۳۲ قانون اساسی ایران، “هرگونه بازداشت غیرقانونی ممنوع است و متهم باید در اسرع وقت به مراجع قضایی معرفی شود.” اما مقامات قضایی جمهوری اسلامی بارها این اصل را نادیده گرفته و بازداشت‌های طولانی‌مدت را به ابزاری برای شکنجه روحی زندانیان تبدیل کرده‌اند.

نقض حق درمان و شکنجه پزشکی در زندان عادل‌آباد

زندانیانی که بدون دارو و درمان رها شده‌اند

یکی از نگران‌کننده‌ترین جنبه‌های این پرونده، محرومیت پزشکی محمدعلی و هدی مهرگانفر است.
• هدی مهرگانفر، که قبل از بازداشت تحت عمل جراحی قرار گرفته بود، در این چهار ماه از دریافت مراقبت‌های پزشکی محروم شده است.
• محمدعلی مهرگانفر، که مشکلات قلبی دارد و نیاز به جراحی چشم دارد، تاکنون هیچ درمانی دریافت نکرده است.
• مقامات زندان از تحویل داروهای حیاتی این دو زندانی خودداری کرده و هزینه تأمین دارو را بر عهده خودشان گذاشته‌اند، در حالی که هیچ فردی را در خارج از زندان برای پیگیری امور درمانی ندارند.

محرومیت از درمان، یکی از روش‌های رایج شکنجه در زندان‌های جمهوری اسلامی است که می‌تواند به مرگ تدریجی زندانیان منجر شود. این رفتار نقض صریح ماده ۱۲ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که بر حق هر فرد برای دسترسی به بالاترین استانداردهای سلامت جسمی و روانی تأکید دارد.

سازمان عفو بین‌الملل و کمیته ضدشکنجه سازمان ملل، پیش‌تر محرومیت از درمان در زندان‌های ایران را مصداق «شکنجه» و «رفتار غیرانسانی» دانسته‌اند.

امکان آزادی با وثیقه؛ چرا جمهوری اسلامی اجازه نمی‌دهد؟

بازداشت خودسرانه بدون حق آزادی مشروط

بر اساس قوانین داخلی و بین‌المللی، متهمانی که در انتظار محاکمه هستند، حق دارند با ارائه وثیقه آزاد شوند، مگر اینکه دلیل موجهی برای ادامه بازداشت آنها وجود داشته باشد.

اما در مورد محمدعلی و هدی مهرگانفر، مقامات امنیتی از پذیرش وثیقه خودداری کرده‌اند و همچنان آنها را در شرایط سخت زندان نگه داشته‌اند. این اقدام نشان می‌دهد که هدف جمهوری اسلامی نه اجرای عدالت، بلکه اعمال فشار، ایجاد رعب و سرکوب سیستماتیک زندانیان سیاسی است.

بر اساس ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، هیچ فردی نباید به‌صورت خودسرانه بازداشت، حبس یا تبعید شود. اما در ایران، بازداشت‌های طولانی‌مدت، بدون دادگاه و بدون امکان آزادی مشروط، به یک روند رایج تبدیل شده است.

جمهوری اسلامی و سیاست سرکوب خانوادگی

بازداشت پدر و دختر؛ مجازات دسته‌جمعی مخالفان سیاسی

بازداشت هم‌زمان محمدعلی مهرگانفر و دخترش هدی، نشان‌دهنده سیاست سرکوبگرایانه جمهوری اسلامی علیه خانواده‌های مخالفان سیاسی است. در ایران، نهادهای امنیتی به‌جای بازداشت افراد به‌طور جداگانه، خانواده‌ها را به‌صورت جمعی هدف قرار داده و از این روش برای اعمال فشار بیشتر استفاده می‌کنند.

این سیاست در موارد متعددی اعمال شده است:
• بازداشت خانواده‌های فعالان سیاسی برای تحت فشار قرار دادن آنها
• محرومیت خانوادگی از حقوق اساسی مانند درمان، اشتغال و تحصیل

تهدید به آزار جسمی و روحی اعضای خانواده در صورت عدم همکاری با نهادهای امنیتی

طبق کنوانسیون بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، مجازات دسته‌جمعی و سرکوب خانوادگی ممنوع است. اما جمهوری اسلامی بارها با نقض این اصل، خانواده‌های مخالفان سیاسی را هدف قرار داده است.

واکنش‌های بین‌المللی؛ آیا جمهوری اسلامی مسئول شناخته خواهد شد؟

احتمال ارجاع پرونده به سازمان ملل و دیوان بین‌المللی کیفری

بازداشت طولانی‌مدت، عدم تفهیم اتهام، محرومیت از درمان و جلوگیری از آزادی مشروط، همگی از مواردی هستند که می‌توانند جمهوری اسلامی را در محاکم بین‌المللی پاسخگو کنند.

اقدامات احتمالی علیه ایران:
• ارائه پرونده محمدعلی و هدی مهرگانفر به شورای حقوق بشر سازمان ملل
• تحریم مقامات قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی به دلیل نقض حقوق بشر
• طرح شکایت در دیوان بین‌المللی کیفری (ICC) برای بررسی جنایات جمهوری اسلامی علیه زندانیان سیاسی

در سال‌های اخیر، فشارهای بین‌المللی بر جمهوری اسلامی برای توقف بازداشت‌های خودسرانه و شکنجه زندانیان افزایش یافته است. اگر این روند ادامه یابد، ایران ممکن است با تحریم‌های شدیدتری در حوزه حقوق بشر روبه‌رو شود.

پرونده‌ای دیگر از بی‌عدالتی در جمهوری اسلامی

محمدعلی و هدی مهرگانفر، تنها دو نمونه از صدها زندانی سیاسی در ایران هستند که بدون محاکمه، بدون دسترسی به درمان و بدون هیچ امکان دفاعی در زندان‌های جمهوری اسلامی نگهداری می‌شوند.

این پرونده، بار دیگر چهره واقعی رژیمی را نشان می‌دهد که به‌جای رعایت عدالت و حقوق بشر، از بازداشت‌های غیرقانونی، شکنجه پزشکی و سرکوب خانوادگی برای تثبیت قدرت خود استفاده می‌کند.

تا زمانی که جمهوری اسلامی به سیاست‌های سرکوبگرانه خود ادامه دهد، فشارهای بین‌المللی علیه این رژیم افزایش خواهد یافت و دیر یا زود، مقامات آن باید در برابر جنایات خود در دادگاه‌های بین‌المللی پاسخگو باشند. 

لازم به ذکر است، محمدعلی مهرگانفر و هدی مهرگانفر، در تاریخ ۱ آبان ماه ۱۴۰۳، توسط نیروهای امنیتی دستگیر و پس از انتقال به بازداشنگاه اداره اطلاعات استان فارس در حالی که از حقوق اولیه یک متهم برای دسترسی به وکیل محروم بودند تحت بازجویی قرار گرفته و در نهایت به زندان عادل آباد شیراز، منتقل شدند. 

پیشترهم حقوق بشر در ایران، در تاریخ ۴ اسفند ماه ۱۴۰۳، با انتشار یک گزارش تحلیلی ـ حقوقی به شرح وضعیت این ۲ متهم سیاسی در زندان عادل آباد شیراز پرداخته بود. 

به نقل از یک فرد مطلع در گفتگو با گزارشگر حقوق 

محمدعلی مهرگانفر، پیشتر هم در دهه ۶۰ خورشیدی به علت «عضویت و فعالیت در سازمان مجاهدین خلق ایران» به تحمل حبس تعزیری محکوم شده بود. 

Please follow and like us: