احکام اعدام دستکم ۱۱ زندانی اجرا شد

حقوق بشر در ایران ـ امروز پنجشنبه ۴بهمن ماه ۱۴۰۳، احکام اعدام دستکم ۱۱ زندانی با اتهامات «قتل عمد» یا «قاچاق موادمخدر» در زندان قزلحصار کرج، زندان وکیل آباد مشهد، زندان دستگرد اصفهان، زندان مرکزی زنجان، زندان شهرستان ساوه، زندان امیرآباد گرگان، زندان ساوه، اجرا شد. 

به گزارش حقوق بشر در ایران، سحرگاه چهارشنبه ۳ بهمن ماه ۱۴۰۳، امید بشارتلو ـ اهل تهران و جواد جابری ـ اهل بومهن، دو زندان متهم به «قتل عمد» و محکوم به قصاص نفس در زندان قزلحصار کرج، اعدام شدند. 

براساس این گزارش، جواد جابری و امید بشارتلو، پیشتر با اتهام «قتل عمد» توسط ماموران اداره آگاهی، دستگیر و توسط قاضی شعبه دادگاه کیفری۱ به «قصاص نفس» محکوم شده بودند. 

اعدام این ۲ زندانی تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.

در خبری دیگر، سحرگاه دوشنبه ۱ بهمن ماه ۱۴۰۳، عارف عزیزی، متهم به «قتل عمد» و محکوم به «قصاص نفس» در زندان وکیل آباد مشهد اعدام شد. 

براساس این گزارش، عارف عزیزی در سال ۱۳۹۸، به اتهام «قتل عمد» توسط ماموران نیروی انتظامی در مشهد دستگیر و توسط قاضی شعبه دادگاه کیفری۱ استان خراسان رضوی به «قصاص نفس محکوم شده بود. 

اجرای حکم اعدام عارف عزیزی، تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است. 

در خبری دیگر، سحرگاه دوشنبه ۱ بهمن ماه ۱۴۰۳، سعید دیانی، متهم به «قاچاق موادمخدر» و محبوس در در زندان دستگرد اصفهان، اعدام شد. 

براساس این گزارش، سعید دیانی، پیشتر از بابت اتهام«حمل و نگهداری موادمخدر»، بازداشت و توسط قاضی شعبه دادگاه انقلاب اصفهان، به اعدام محکوم شده بود.

تا لحظه تنظیم این گزارش، اعدام این زندانی توسط نهادهای مرتبط و یا رسانه های رسمی اعلام نشده است. 

در خبری دیگر، سحرگاه روز دوشنبه ۱ بهمن ماه ۱۴۰۳، حجت شهریاری، متهم به «قتل عمد با انگیزه ناموسی» و محبوس در زندان شهرستان برازجان، اعدام شد. 

به نقل از یک فرد مطلع در گفتگو با گزارشگر حقوق بشر در ایران:”آقای شهریاری پیشتر از بابت اتهام قتل که با انگیزه ناموسی صورت گرفته بود، بازداشت و سپس توسط مرجع قضایی طی یک فرآیند قضایی ناعادلانه به اعدام محکوم شده بود.”

اجرای حکم اعدام حجت شهریاری، توسط رسانه های رسمی و یا نهادهای مرتبط اعلام نشده است. 

در خبری دیگر به نقل از میزان، سحرگاه چهارشنبه ۳ بهمن ماه ۱۴۰۳، حکم اعدام یک زندانی«هویت نامشخص» و محبوس در زندان شهرستان ساوه، متهم به «قتل عمد فرمانده انتظامی زرندیه» اجرا شد. 

در این گزارش ادعا شد:”ماموران انتظامی شهرستان زرندیه، در تاریخ ۹ خرداد ماه سال ۱۴۰۲ در راستای برخورد با قاچاقچیان و ایجاد امنیت در اتوبان تهران- ساوه، با تعدادی از خودروهای شوتی حامل مواجه می‌شوند.” 

همچنین در ادامه این گزارش اعلام شد:”ماموران انتظامی، اقدام به تعقیب خودروهای قاچاقچیان کرده و تعدادی از آنها را دستگیر می‌کنند. در این اثنا فرد قاتل به صورت عمدی با خودروی خود مهدوی‌پور ـ فرمانده انتظامی زرندیه را که در حال دستگیری قاچاقچیان بود، زیر می‌گیرد که در اثر این برخورد وی جان خود را از دست می دهد”

این فرد متهم، پس از دستگیری و طی مراحل دادرسی توسط قاضی شعبه دادگاه کیفری۱ استان مرکزی، محاکمه و به «قصاص نفس» محکوم شده بود. 

حکم صادره بر علیه این فرد متهم به «قصاص عمد» از سوی قضات شعبه دیوان عالی کشور تائید شده بود. 

در خبری دیگر، سحرگاه یکشنبه ۳۰ دی ماه ۱۴۰۳، بهرام ولی‌پور ـ متولد: ۱۳۶۵ و حسین فرهادی ـ متولد: ۱۳۶۸، دو زندانی متهم به «قاچاق مواد مخدر» و محبوس در زندان مرکزی(امیرآباد) گرگان، اعدام شدند.

یک منبع مطلع در این خصوص به سازمان حقوق بشر ایران گفت:”بهرام ولی‌پور از ۲ سال پیش به اتهام مواد مخدر بازداشت و به اعدام محکوم شده بود. حسین فرهادی نیز اهل گرگان بود و از حدود ۴ سال پیش به اتهام مواد مخدر بازداشت و به اعدام محکوم شده بود. حسین پیش از بازداشت به همراه همسر و فرزندش سرایدار باغ بوده است.”

اعدام این ۲ زندانی تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.

در خبری دیگر، سحرگاه دوشنبه ۱ بهمن ماه ۱۴۰۳، غلامرضا سیدمحمدخانی، متهم به «قتل عمد» و محبوس در زندان وکیل آباد(مرکزی) مشهد، اعدام شد. 

براساس اعلام سازمان حقوق بشر ایران:”صبح روز دوشنبه ۱ بهمن ماه، حکم اعدام یک مرد در زندان مرکزی مشهد به اجرا درآمد. این زندانی که هویتش غلامرضا صیدمحمدخانی احراز شده، با اتهام «قتل عمد» به قصاص نفس محکوم شده بود.”

اعدام این زندانی تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.

در خبری دیگر، سحرگاه سه شنبه ۲ بهمن ماه ۱۴۰۳، کریم فریدی، متهم به «قتل عمد» و محکوم به «قصاص نفس» در زندان مرکزی زنجان، اعدام شد. 

یک منبع مطلع در این خصوص به سازمان حقوق بشر ایران گفت:”کریم فریدی اهل زنجان بود و از ۴ سال پیش به اتهام قتل برسر اختلافات مالی بازداشت و به قصاص محکوم شده بود. او پیش از بازداشت جوشکار درب و پنجره بوده است.”

اعدام این زندانی تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است.

در خبری دیگر به نقل از کمپین فعالین بلوچ، سحرگاه چهارشنبه ۳ بهمن ماه ۱۴۰۳، احمد ساسولی، متولد: ۱۳۷۵، فرزند: صفر، متاهل، دارای ۱ فرزند، اهل روستای غلامعلی ساسولی از توابع شهرستان زابل در استان سیستان  بلوچستان، در زندان مرکزی یزد، اعدام شد. 

براساس این گزارش، احمد ساسولی، حدود ۵ سال پیش، به اتهام «حمل و نگهداری موادمخدر» دستگیر و توسط قاضی شعبه دادگاه انقلاب یزد، به اعدام محکوم شده بود.

اعدام این زندانی تا لحظه تنظیم این خبر از سوی رسانه‌های داخل ایران و یا منابع رسمی اعلام نشده است. 

افزایش استفاده از اعدام که  به‌عنوان «حق اولیای دم» در پرونده‌های قتل عمد اعمال می‌شود، با چالش‌های متعددی مواجه است. در مواردی، فعالان حقوق بشر از نبود شفافیت در دادرسی و فرصت محدود متهمان برای دفاع از خود انتقاد کرده‌اند.

با صدور و اجرای احکام اعدام‌، جنبش‌های اعتراضی با شعار «نه به اعدام» تلاش دارند تا این مجازات را لغو کنند. این جنبش‌ها تاکید دارند که اعدام نه‌تنها بازدارندگی کافی ندارد، بلکه به تضعیف شأن انسانی و افزایش خشونت در جامعه منجر می‌شود.

پیامدهای اجتماعی و حقوقی اعدام
۱. تأثیر بر خانواده‌ها
اعدام نه‌تنها به پایان زندگی متهم می‌انجامد، بلکه خانواده او را نیز دچار آسیب‌های روانی، اقتصادی و اجتماعی می‌کند. خانواده‌هایی که یکی از اعضای خود را به دلیل قصاص از دست می‌دهند، معمولاً با تبعات طولانی‌مدت مواجه می‌شوند.
۲. گسترش احساس ناامنی در جامعه
تداوم اعدام‌ها و انتشار اخبار آن‌ها می‌تواند احساس ناامنی روانی و اجتماعی در جامعه را افزایش دهد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که استفاده از مجازات‌های جایگزین می‌تواند مؤثرتر و انسانی‌تر باشد.
۳. نبود بازدارندگی کافی
مطالعات حقوقی و جامعه‌شناختی نشان می‌دهد که اعدام، به‌ویژه در جرائم غیرسازمان‌یافته، تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش جرم و خشونت ندارد. در مقابل، برنامه‌های اصلاح و بازپروری می‌توانند جایگزین‌های موثرتری باشند.

اجرای حکم اعدام محمد امیری‌بهاروند و دو زندانی دیگر در خرم‌آباد با واکنش‌هایی از سوی فعالان حقوق بشر همراه بوده است. سازمان‌های بین‌المللی و داخلی خواستار شفافیت بیشتر در دادرسی‌ها و کاهش اتکا به مجازات اعدام شده‌اند.

راهکارها برای کاهش مجازات اعدام در ایران

۱. اصلاح نظام قضایی: بازبینی در قوانین مرتبط با مجازات اعدام و ارائه فرصت‌های بیشتر برای تجدیدنظر در پرونده‌ها.
۲. گسترش فرهنگ بخشش و رضایت: ترویج فرهنگ صلح و آشتی و تقویت میانجی‌گری در پرونده‌های قصاص.
۳. مجازات‌های جایگزین: استفاده از روش‌های جایگزین، مانند حبس‌های طولانی‌مدت و برنامه‌های اصلاح و بازپروری.

اعدام محمد امیری‌بهاروند و زندانیان دیگر در روزهای اخیر، بار دیگر موضوع مجازات اعدام را به کانون توجه جامعه و نهادهای حقوق بشری بازگردانده است. این رویدادها نشان‌دهنده ضرورت بررسی مجدد قوانین جزایی و تلاش برای یافتن راهکارهای انسانی‌تر و کارآمدتر در مقابله با جرائم است. آینده حقوق بشر در ایران نیازمند گفت‌وگویی ملی و بین‌المللی در مورد جایگاه مجازات اعدام است. 

صدور و اجرای احکام اعدام، ناقض اسناد بین المللی حقوق بشر از جمله ماده ۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و ماده ۵ اعلامیه اعلامیه جهانی حقوق بشر است.

سازمان عفو بین الملل، در تاریخ ۱۶ فروردین ماه ۱۴۰۳، با انتشار گزارشی به تشریح وضعیت صدور و اجرای احکام اعدام در ایران پرداخت و در آن گزارش، تاکید کرد که حداقل ۴۸۱ اعدام – بیش از نیمی از کل ۸۵۳ اعدام ثبت شده در سال ۲۰۲۳ برای جرایم مربوط به مواد مخدر انجام شده است و از سوی دیگر، تعداد اعدام ها در سال ۲۰۲۳ بالاترین میزان ثبت شده از سال ۲۰۱۵ است و نشان دهنده افزایش ۴۸ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ و افزایش ۱۷۲ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ است. اعدام در ایران، تا سال ۲۰۲۴ ادامه دارد و حداقل ۹۵ اعدام تا ۲۰ مارس ثبت شده است. تعداد اعدام های ثبت شده توسط سازمان عفو بین الملل حداقل ارقام است و این سازمان معتقد است که تعداد واقعی بالاتر است. 

به دلیل عدم شفافیت قضایی در ایران، پی بردن به تعداد واقعی اعدامها در این کشور دشوار است و قطعا تعداد احکام اعدام اجرا شده به مراتب بالاتر از رقم است. 

Please follow and like us: