صدور و اجرای ۶۰ حکم اعدام در بلوچستان و اجرای حکم اعدام چهار مجرم زیر سن قانونی در سال ۱۳۹۶ در کشور
در سال ۱۳۹۶ اعدام دستکم ۱۸ زندانی بلوچ به ثبت رسیده است و از آمار بسیاری دیگر بخاطر ضعف وضعیت گزارشگری جامعه مدنی اطلاعی در دست نیست.
به گزارش حقوق بشر در ایران کمپین فعالان بلوچ با تایید این گزارش نوشته: «اکثر این اعدام ها تحت جرائم و اتهام های مربوط به مواد مخدر بودند و پس از آن به اتهام قتل. بیشتر اعدام های ثبت شده مربوط به زندان مرکزی زاهدان اند. و همچنین برای ۴۲ زندانی دیگر حکم اعدام صادر شده است. همچنین در سال گذشته ۴ مجرم که زیر سن قانونی قتل کرده بودند، اعدام شدند؛ اعدام این متهمان در حالی است که ایران از ۲۵ سال پیش به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته و طبق آن اعدام کودکان مجرم ممنوع است.
گزارشهای موردی در این زمینه:
-عبدالکریم شهنوازی – زندان مرکزی زاهدان – به اتهام قتل عمد – اعدام شد – ۳خرداد ۱۳۹۶
-حبیب گل بیگی به اتهام قتل عمد در زندان مرکزی زاهدان به دار آویخته شد. ۴ خرداد ۱۳۹۶
-حسین ریگی ۵۰ ساله – از بند ۳ زندان مرکزی زاهدان به اتهام قتل – – به دار آویخته شد. ۱۲ تیر ۱۳۹۶
-محمد شهنوازی فرزند حاج حسن زندان مرکزی زاهدان – اعدام شد- اتهام نا معلوم. ۲۱ تیر ماه ۹۶
-شریف ریگی – زندان مرکزی زاهدان -به اتهام قتل – اعدام شد. ۲۲ تیر۱۳۹۶
-شیخ محمد بلوچزهی ۵۰ ساله – زندان مرکزی زاهدان – اتهام قتل عمد – اعدام شد.۲۴ تیر ۱۳۹۶
– داد محمد دهقانزهی- زندان مرکزی زاهدان – اتهام مواد مخدر – بلوچ تبعه پاکستان- پس از گذراندن ۸ سال زندان- اعدام شد – ۲۴ تیر ۱۳۹۶
– کبیر دهقانزهی (زمان دستگیری ۱۳ ساله) – زندان مرکزی زاهدان – اتهام مواد مخدر – بلوچ تبعه پاکستان- پس از گذراندن ۸ سال زندان در سن ۲۱ سالگی اعدام شد – ۲۴ تیر ۱۳۹۶
– یوسف بزرگ زاده – زندان مرکزی زاهدان – اتهام قتل عمد – پس از گذراندن ۱۱ سال در زندان -اعدام شد – ۲۵تیر۹۶
– ابراهیم دامنی- زندان مرکزی زاهدان – اتهام قتل عمد – پس از گذراندن ۶ سال در زندان- اعدام شد – ۲۵تیر۹۶
– عبدالجلیل شهلی بر- زندان مرکزی ایرانشهر – اتهام مواد مخدر – پس از گذراندن ۷ سال – اعدام شد. ۲۵تیر۹۶
– آخرداد حملی فرزند جیهند در زندان چابهار – اتهام مواد مخدر – پس از گذراندن ۸ سال – اعدام شد. ۲۵تیر۹۶
– محمود دامنی- زندان مرکزی زاهدان – اتهام قتل عمد – اعدام شد – ۲۵تیر۹۶
– خیر محمد سادات ۴۶ ساله – زندان مرکزی زاهدان – اتهام مواد مخدر – پس از گذراندن ۸ سال – اعدام شد. ۳۱ تیر۹۶
– بشیر رسولی ۳۷ ساله – زندان مرکزی زاهدان – اتهام مواد مخدر – پس از گذراندن ۸ سال – اعدام شد. ۳۱ تیر۹۶
– جودا ریگی – زندان مرکزی زاهدان – اتهام مواد مخدر – پس از گذراندن ۷ سال – اعدام شد. ۱۶ مرداد
-مجید رم رودی ۲۵ ساله تحت جرائم مربوط به مواد مخدر در زندان زاهدان اعدام شد ۷ آبان ۹۶
-یاسر سالارزهی ۲۴ ساله به اتهام قتل در زندان زاهدان اعدام شد. ۲۸ آذر ۹۶
۴۲ صدور حکم اعدام
همچنین برای ۴۲ زندانی بلوچ حکم اعدام صادر شده است که اکثرا به اتهام مواد مخدر و بسیاری از آنها متهم به اقدام علیه امنیت ملی و دارای احکام سیاسی اند.
گزارشهای موردی این بخش:
– جاوید دهقان -به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی و محاربه” دادگاه انقلاب زاهدان – حکم اعدام – صادر شده توسط قاضی سید رضا جواد موسوی و قاضی مهران بامری . ۱۰ خرداد ۱۳۹۶
– کریم اشترک، ۴۳ ساله متأهل – با اتهامات مربوط به مواد مخدر- اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– غلام محمد نورزهی۵۰ ساله متأهل- با اتهامات مربوط به مواد مخدر- حکم اعدام توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– هاشم سنچولی ۲۵ ساله مجرد – ۴ سال پیش با اتهام محاربه از طریق حمل و نقل مسلحانه مواد مخدر دستگیر شده بود- حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– احمدعلی چوپول زهی فرزند غلام ۲۵ ساله مجرد – ۴ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر دستگیر شده بود حکم اعدام -توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– امیر ریگی فرزند عباس ۶۰ ساله متأهل از ۸ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد-حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– عبدالنبی علی زهی فرزند رویداد ۴۵ ساله متأهل- از ۵ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد – حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– نورالدین تیموری فرزند نورعلی ۲۸ ساله مجرد که از۵ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– نثاراحمد گله بچه ۳۹ ساله متأهل که از ۱۸ ماه پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد حکم اعدام توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– شاهقاسم گله بچه ۱۹ ساله مجرد از ۱۸ ماه پیش یعنی زمانی که ۱۷ سال داشت وبا اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– حیدر گله بچه ۲۵ ساله متأهل که از ۱۸ ماه پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– خداداد ناروئی ۵۵ ساله متأهل که از ۲۰ سال پیش با اتهام قتل عمد در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– جاوید کریم کشته ۲۱ ساله مجرد که از ۳ سال پیش با اتهام قتل عمد در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– حسین کریم کشته۲۰ ساله مجرد که از ۴ سال پیش یعنی زمانی که ۱۶ سال داشت به اتهام قتل عمد بازداشت شده بود و در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– جمعه رخشانی ۵۵ ساله متأهل که از۹ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– برای نوراحمد گاوخوره ۲۶ ساله متأهل که از ۳ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– عادل شیرانزهی، فرزند محمدامین ۲۵ ساله متأهل که از ۳ سال و ۴ ماه پیش با اتهام قتل عمد در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– محمد سراوندی۴۵ ساله متأهل که از ۵ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– یوسف ریگی۳۰ ساله متأهل که از ۴ سال پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– نعمت الله براهویی ۳۲ ساله متأهل که از ۲ سال و نیم پیش با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– پرویز میربلوچزهی۳۶ ساله فرزند خداداد مجرد، که از ۴ سال پیش با اتهام قتل در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– جواد قاسمی ۳۴ ساله مجرد که از ۱۱ سال پیش با اتهام قتل عمد در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– مهدی عیروزایی۲۶ ساله مجرد که از ۶ سال پیش با اتهام قتل عمد در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– مجتبی انصاری ۳۴ ساله فرزند محمد متأهل که از ۵ سال پیش با اتهام آدم ربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– ولی یوسفزهی ۲۳ ساله مجرد که از ۶ سال پیش یعنی زمانی که تنها ۱۷ سال سن داشته با اتهامات مربوط به مواد مخدر بازداشت شده بود ودر زندان بسر می برد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– امین میرزایی، ۲۶ ساله فرزند علی مجرد که از ۵ سال پیش با اتهام آدمربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– حامد سنچولی ۲۶ ساله فرزند اسماعیل مجرد که از ۵ سال پیش با اتهام آدمربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– اقبال شاهوزهی۲۴ ساله فرزند ولی، که از ۵ سال پیش با اتهام آدم ربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– ماءالدین شاهوزهی۳۶ ساله فرزند ولی که از ۵ سال پیش با اتهام آدم ربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– مهدی دوستی۳۳ ساله فرزند علی مجرد که از ۵ سال پیش با اتهام آدم ربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– مجتبی سارانی۲۳ ساله فرزند نصرالله مجرد که از ۵ سال پیش با اتهام آدم ربایی در زندان بسر میبرد، حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زابل. تاریخ انتشار خبر ۱۹خرداد ۱۳۹۶
– ابوبکر رستمی زندانی زندان مرکزی زاهدان- به اتهام اقدام علیه امنیت ملی کشور- صدور حکم اعدام – توسط دادگاه انقلاب زاهدان. ۱ مرداد ۱۳۹۶
– سجاد بلوچ صدور حکم اعدام- اتهام اقدام علیه امنیت ملی – توسط دادگاه انقلاب زاهدان. ۱ مرداد ۱۳۹۶
– دنزو چاکری صدور حکم اعدام- اتهام اقدام علیه امنیت ملی – توسط دادگاه انقلاب زاهدان. ۱ مرداد ۱۳۹۶
-عبدالواحد دهانی به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی و محاربه” در زندان زاهدان به اعدام محکوم شد ۱۶ آبان ۹۶
-اسماعیل شه بخش، ۲۴ ساله به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به اعدام محکوم شد ۱۷ آبان ۹۶
-درمحمد شه بخش ۳۰ ساله به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به اعدام محکوم شد ۱۷ آبان ۹۶
-حیات الله نوتی زهی ۲۶ ساله به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به اعدام محکوم شد ۱۷ آبان ۹۶
-حمزه نورزهی فرزند عبدالخالق؛ کودک مجرم تبعه افغانستان ساکن ایران که زیر ۱۸ سال بازداشت شده بود محکوم به اعدام است. ۱۹ ابان ۹۶
-امیر نورزهی پسر عمو و هم پرونده حمزه نورزهی در سن ۱۶ سالگی بازداشت شده بود محکوم به اعدام است. ۱۹ آبان ۹۶
– عبدالباسط دهانی اهل سوران زندانی زندان مرکزی زاهدان به اتهام اقدام علیه امنیت ملی حکم اعدام دریافت کرد – آذر ۹۶
– تایید حکم اعدام اسماعیل شه بخش به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی” توسط دیوان عالی کشور – ۲۳ بهمن ۹۶
کودکان مجرم که در سال ۱۳۹۶ حکم اعدام آنها در ایران اجرایی شده است :
فاطیما فردوس: علیرضا، امیرحسین، علی و محبوبه. ۴ کودک-مجرمی که زیر سن قانونی مرتکب قتل و در سال ۹۶ پس از رسیدن به سن قانونی قصاص شدند. ایران در سال ۱۳۷۲ رسما کنوانسیون حقوق کودک را پذیرفت؛ مشروط بر آن که مفاد آن در هر مورد و هر زمان در تعارض با قوانین داخلی و موازین اسلامی باشد از طرف دولت این کشور لازمالرعایه نباشد.
آمارها هم نشان میدهد که ایران به همراه پاکستان، عربستان سعودی و یمن از معدود کشورهایی است که مجرمانی که در کودکی جرمی مرتکب شدهاند را اعدام کردهاند. البته موارد بسیاری هم بوده است که حکم قصاص نقض شده است ولی حرفکارشناسان و فعالان مدنی کودک میگویند اعدام مشکلی را حل نمیکند و «تا زمانی که ساختارهای اجتماعی، آسیبشناسی نشود همچنان شاهد چنین اتفاقاتی هستیم.»
علیرضا تاجیکی، ۱۵ سالگی
علیرضا تاجیکی، ۱۹ مرداد ۹۶ اعدام شد؛ کودکی که در ۱۵ سالگی در شیراز مرتکب قتل و تجاوز شده بود و در زندان عادلآباد شیراز قصاص شد. علیرضا تاجیکی سال ۱۳۹۱ در شهرستان فسا به اتهام قتل احسان نیساری ۱۶ ساله دستگیر شد و پس از مدتی به جرم تجاوز به عنف و قتل به اعدام محکوم شد. در ابتدا دلیل مشکوک شدن پلیس به علیرضا تنها این بودهاست که آخرین نفری که در ساعت ۸ شب با مقتول بوده، علیرضا بوده است و قتل هم در ساعت ۳ صبح اتفاق افتاده است.
گفته شده است علیرضا تاجیکی پس از دستگیری به مدت ۱۵ روز در سلول انفرادی در آگاهی شیراز، بدون دسترسی به خانواده و وکیل، اعتراف کرد. این نوجوان زندانی بارها در دادگاه خود را بیگناه خواند اما دادگاه اعترافات اولیه او را به عنوان مدرک در طول دادرسی علیه او پذیرفت.
پیش از این نیز نسرین ستوده، یکی از وکلای علیرضا گفته بود افراد دیگری در این پرونده متهم بودند اما قضات پرونده تحقیقات درباره آنها را متوقف کردند و نهایتا حکم قصاص برای علیرضا تاجیکی صادر و تایید شد، علاوه بر اینها ایرادات بسیار موثری در پرونده وجود دارد که به دلیل فنی بودن وارد نمیشوم ولی با وجود ایرادات موثر، چندین نوبت تقاضای اعاده دادرسی و رسیدگی مجدد کردیم ولی رد شده است.»
امیرحسین پورجعفر، ۱۶ سالگی
امیرحسین پورجعفر، ۱۴ دی ماه ۹۶ اعدام شد؛ پسری که در ۱۶ سالگی ستایش قریشی را در خیرآباد ورامین به قتل رساند. خانواده امیرحسین و ستایش باهم همسایه بودند و رفتوآمد داشتند. ۲۳ فروردین ماه سال ۹۵ بود که ستایش ۶ ساله زمانی که برای خرید کردن به بیرون از خانه رفته بود، گم شد و بعد از چند ساعت مشخص شد که در خانه امیرحسین پورجعفر کشته شده است.
قتل ستایش بازتاب وسیع رسانهای به همراه داشت که عمدهترین دلیل آن تجاوز همراه با اسیدپاشی به ستایش و در نهایت کشتن او بود. در این اتفاق حقوق امیرحسین به عنوان متهم و شرایط زندگی او نادیده گرفته شد و با شانتاژهای رسانهای، او به شیطانی تبدیل شده بود که هیچ حقی ندارد. در واقع اینطور برداشت میشد که رسیدگی به حقوق متهم به معنای نادیدهگرفتن فاجعهای است که برای ستایش رخ داده است؛ اما مسئله این است همانطور که ستایش کودک بود، امیرحسین هم کودک بود و حقوق کودک باید در هر دو سوی این پرونده مورد بررسی قرار میگرفت.
روایتهای هر دو خانواده (خانواده ستایش و خانواده امیرحسین) نشان میدهد که این قبیل اتفاقات ریشه در جامعهای دارد که فرد در آن بزرگ میشود و قطعا اعدام و حذف این افراد مشکل و معضلی را حل و ریشهکن نمیکند. گفتوگو با خانواده ستایش پس از اعدام هم نشان میدهد که حذف امیرحسین حال آنها را خوب نکرده و شرایطی مشابه شرایط کشتهشدن ستایش را برای آنها بهوجود آورده است.
علی کاظمی، ۱۵ سالگی
علی کاظمی، ۱۰ بهمن ۹۶ اعدام شد؛ کودک-مجرمی که در سن ۱۵ سالگی در دعوایی که دیگران هم حضور داشتهاند، جوان دیگری را مجروح کرده که منجر به مرگ او شده بود. صبح روز دهم بهمنماه هم در زندان مرکزی بوشهر اعدام شد. همان روز جمعیت امام علی در اکانت توئیتر خود خبر اعدام علی کاظمی را برای اولین بار اعلام کرد. علی که به اتهام قتل عمد به اعدام محکوم شده بود، در هنگام قتل تنها ۱۵ سال سن داشته است.
در توئیتهای جمعیت امام علی اشاره شده بود که وعدهها و قولهای مساعدی در خصوص توقف اجرای جکم داده شده بود ولی با این حال این حکم به اجرا درآمد. این قتل حدود ۷ سال پیش اتفاق افتاده بود و علی کاظمی هنگام اعدام ۲۲ سال داشته است.
گفته میشود پس از اجرای حکم اعدام، علی در قید حیات بوده، او را فورا با آمبولانس به بیمارستان منتقل کردهاند و حدودا یکساعت پس از اجرای حکم در حالیکه او به بیمارستان اعزام شده بود در آنجا فوت کرد. به نظر میرسد اعدام کاظمی بی سر و صدا صورت گرفت چون طبق شنیدهها حتی وکیل علی کاظمی از زمان اجرای حکم آگاه نشده بود.
محبوبه مفیدی، ۱۷ سالگی
محبوبه مفیدی، ۱۰ بهمن ۹۶ اعدام شد؛ کودک-مجرمی که به اتهام قتل همسر خود در سن ۱۷ سالگی به اعدام محکوم شده بود و در زندان نوشهر اعدام شد. او که متولد ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۷۶ است، متهم بود ۲۶ آذر ماه سال ۱۳۹۲ یعنی زمانی که تنها ۱۷ سال سن داشت، در یکی از روستاهای اطراف نوشهر، با همدستی برادر شوهر خود و به وسیله قرص برنج، شوهر خود را به قتل رسانده است.
در زمان ارتکاب این قتل جسد به پزشکی قانونی ارسال میشود و نتیجه پزشکی قانونی ماهها طول کشید تا مشخص کند علت مرگ مقتول چیست.
پس از اعلام نتیجه پزشکی قانونی محبوبه مفیدی در سال ۱۳۹۳ دستگیر شده و به گفته مقامات به ارتکاب قتل با همراهی برادر شوهرش به قصد ازدواج با یکدیگر اعتراف میکند. طبق گفتهها، محبوبه از محتویات کپسولها که قرص برنج بوده، اطلاعی نداشته ولی بعدا در دومین جلسه دادگاه با اصرار و تهدید خانوادهاش اقرارهای خود را تغییر داده است.
این موضوع همان موقع تعجب قاضی را بر انگیخت ولی بعدا هیچکس نتوانست ثابت کند که محبوبه بیگناه است. در این پرونده برای محبوبه مفیدی به اتهام مباشرت در قتل حکم قصاص نفس (اعدام) صادر کردند، همچنین برادر شوهر او با اتهام معاونت در قتل روبرو شد و به ۲۰ سال زندان محکوم شد که در زندان نوشهر نگهداری میشود.