گزارشی از وضعیت اسفبار حقوق شهروندی جامعه پزشکی ایران

حقوق بشر در ایران ـ امروز چهارشنبه ۲۷دی ماه ۱۴۰۲، در پی افزایش فشارها بر جامعه پزشکی ایران، دستکم ۱۶ تن از دستیاران پزشکی خودکشی کردند. 

به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از روزنامه اعتماد، امروز چهارشنبه ۲۷ دی ماه ۱۴۰۲، بابک شکارچی، معاون آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشکی ایران از خودکشی ۱۶ تن از دستیاران پزشکی طی ۱۰ ماه اخیر در کشور خبر داد و در ادامه هم علی سلحشور، نماینده پزشکان متخصص طرحی کشور علل اصلی این خودکشی ها را در فقدان امنیت شغلی، عدم تامین اجتماعی و افزایش مشکلات اقتصادی جامعه پزشکی ایران عنوان کرد. 

معاون آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشکی ایران در این زمینه تشریح کرد:”از ابتدای امسال تاکنون، تعداد خودکشی‌ها به ۱۶ دستیار پزشکی در کشور خودکشی کردند که فقط ۳ مورد آن هفته گذشته اتفاق افتاده است. نگاهی به اخبار این حوزه در صفحات پزشکی فضای مجازی نیز نشان می‌دهد که از مهر ماه امسال تاکنون حدود ۱۴ مورد مرگ زودهنگام و دست‌کم مشکوک به خودکشی در میان رزیدنت‌ها یا پزشکانی که در حال طی کردن دوره طرح خود هستند، به وقوع پیوسته است.” 

وی در ادامه افزود:” با مطالعه‌ای که سال ۱۴۰۰ درباره وضعیت سلامتی رزیدنت‌های در حال تحصیل در دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور انجام شده، نشان می‌دهد که ۲۳درصد از دستیاران پزشکی دارای افسردگی شدید تا بسیار شدید بودند و حدود ۲۵درصد از افراد اضطراب شدید تا بسیار شدید و نزدیک به ۳۴درصد از آنها استرس شدید تا بسیار شدید داشته‌اند. بررسی‌های این مطالعه حاکی از آن است که شیوع افسردگی، اضطراب و استرس در بین رزیدنت‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیشتر از برخی کشورها و دانشگاه‌های دیگر است که این موضوع می‌تواند به دلیل فشار کاری بیشتر در بیمارستان‌های آموزشی ما باشد.” 

در بخش دیگری از این گزارش، علی سلحشور، نماینده پزشکان متخصص طرحی کشور اضافه کرد:”روایتِ آن‌ها از کار و زندگی‌شان، با آنچه در جامعه‌ جا افتاده فرق‌ زیادی دارد. از حقوق پایین و مشکلاتِ معیشتی گرفته تا ناامیدی و میزانِ بالای خودکشی بین رزیدنت‌ها، از مهاجرت به کشور دیگر تا ترکِ کار و رفتنِ به سمتِ کارهایی که برایشان آب و نان بشود و مسئله‌ اصلیِ ما مشکلاتِ معیشتی است. یک کلام بگویم که حقوقِ یک پزشکِ متخصصِ شاغل در بیمارستان دولتی، کفافِ نیازهای اولیه‌ی زندگی‌اش را هم نمی‌دهد.” 

به گفته‌ی سلحشور:”اکثر پزشکان در سیستم دولتی کار می‌کنند و درآمدِ چندانی ندارند و تنها مبلغی که می‌توانیم روی آن حساب کنیم، حقوق ثابتی است که این حقوق برای پزشکان مجردِ متخصص حدود ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومان و برای پزشکانِ متأهل متخصص حدود ۱۳ تا ۱۴ میلیون تومان است.”.

او در موردِ کارانه‌هایی که گفته می‌شود رقم آن به ۶۰ – ۷۰ میلیون تومان و بلکه بالاتر می‌رسد نیز توضیح می‌دهد:”این کارانه‌های بالا معمولا مربوط به اعضای هیئت علمی است که رزیدنت‌های بسیاری زیر دستشان هستند و ویزیت‌ها و عمل‌های جراحی را انجام می‌دهند؛ کارانه‌ی رزیدنت‌ها به نام اعضای هیئت علمی نوشته می‌شود؛ برای همین میزانِ کارانه‌ی آن‌ها بالا می‌رود. اینها حتی ۱۰ درصد از پزشکان هم نیستند و اکثر پزشکان متخصص، اگر تمام وقت در بیمارستانهای عمومی کار کنند، باز هم کارانه‌شان به ده میلیون تومان نمی‌رسد.”

نماینده پزشکان متخصص طرحی می‌گوید:”تصور مردم نسبت به پزشکان، مربوط به نهایتا ۵ تا ۱۰ درصدِ آن‌ها است؛ پزشکانی که مطب خصوصی دارند و مطبشان همیشه پُر است. متخصصانی که یا در سیستم دولتی نیستند و یا اگر هم باشند به صورتِ پاره وقت کار می‌کنند. مردم بیشتر این دسته از پزشکان را می‌بینند، اما وضعیتِ بالای ۹۰ درصد از پزشکان اینگونه نیست.”

به گفته‌‎ی این پزشک متخصص:”کارانه‌ی پزشکان حدود ۸ تا ۱۳ ماه بعد پرداخت می‌شود و متخصصانی که تازه فارغ‌التحصیل شده‌اند تا یک سال بین ۱۰ تا ۱۴ میلیون تومان درآمد دارند، و بعد از این مدت مجموع حقوق و کارانه‌ی یک پزشکِ متاهلِ متخصص نهایتا به حدود ۲۰ میلیون تومان می‌رسد.”

او سپس سالهایِ تحصیلیِ یک پزشکِ متخصص را می‌شمارد و می‌گوید:”۷ سال ونیم برای پزشکی عمومی، ۲ سال برای طرح، ۴ سال برای تخصص و باز ۲ سال دیگر برای طرح. یعنی یک پزشک متخصص در یک بازه‌ی زمانی ۱۵ – ۱۶ساله در دانشگاه و بیمارستان‌های مناطق محروم مشغول تحصیل است و اگر این مسیر را بدونِ وقفه طی کند، در سن ۳۴ – ۳۵ سالگی از دانشگاه خارج می‌شود. کمترین انتظاری که از این همه تلاش و استرس داشتیم این بود که حقوقمان کفافِ هزینه‌های یک زندگیِ ساده را بدهد که نمی‌دهد.” 

پیش از این هم در تاریخ ۱۰ مرداد ماه ۱۴۰۲، علی سلحشور، نماینده پزشکان متخصص طرحی ایران، از خودکشی ۱۳ رزیدت پزشکی از فاصله زمانی سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱، خبر داد و تائید کرده بود که یکی دیگر از این شهروندان هم در تیر ماه ۱۴۰۲، بر اثر فقدان امنیت شغلی و اقتصادی، پس از اقدام به خودکشی جان خود را از دست داد. 

همچنین، طی هفته گذشته، دکتر علی قانع فرد – دندانپزشک، دکتر پگاه طلائی زاده – رزیدنت چشم پزشکی و دکتر سیامک بهروان – رزیدنت روانپزشکی، در پی محرومیت از حق امنیت شغلی، اقتصادی و فقدان امید به آینده پس از اقدام به خودکشی جان باختند. 

اگر کوچکترین تمایل یا فکری درباره خودکشی دارید بلافاصله با سامانه ۱۲۳ اورژانس اجتماعی یا سامانه ۱۴۸۰ صدای مشاور تماس بگیرید. 

افزایش فقر، نبود امید به زندگی، نبود بازار اشتغال و فعالیتهای سازنده اجتماعی برای شهروندان، سرکوب های امنیتی و اجتماعی، محرومیتهای گسترده بر اثر سوءمدیریت در کشور، از جمله دلایل افزایش خودکشی در ایران است.

محرومیت از حق امید به زندگی و عدم برخورداری از تامین اجتماعی شهروندان در حالی رو به گسترش است که در ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بر حق افراد در برخورداری از تامین اجتماعی مناسب تاکید شده است.

همچنین در اهداف سند ۲۰۳۰ یونسکو، به حق افراد در برخورداری از محیط زندگی سالم و استاندارد، متناسب با مقام انسانی آنها تاکید شده است اما در ایران پس از مخالفت علی خامنه ای با اجرای اهداف سند مذکور برای استاندارد سازی زندگی اجتماعی شهروندان، بطور کامل از دستور کار خارج شد.

Please follow and like us: