حقوق بشر در ایران ـ امروز شنبه ۱۲ فروردین ماه ۱۴۰۲، کارگران شاغل در معدن آق دربند شهرستان سرخس از توابع استان خراسان رضوی ۵ ماه حقوق معوقه و عیدی طلب دارند.
به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل از ایلنا، امروز شنبه ۱۲ فروردین ماه ۱۴۰۲، پنج ماه معوقات مزدی و عیدی کارگران شاغل در معدن آق دربند واقع در شهرستان سرخس در استان خراسان رضوی پرداخت نشده و این شهروندان با مشکلات اقتصادی شدیدی دست به گریبان هستند. این کارگران همچنین، از حق دستری به مسکن سازمانی مناسب با شان و مقام انسانی خود محروم هستند.
احسان سهرابی، فعال کارگری، ضمن اعلام این خبر در تشریح آن گفت:”کسی به فکر کارگران زحمتکش معدن آق‌دربند نیست؛ کارگرانی که در سخت‌ترین شرایط کار کرده‌اند اما حقوق نگرفته‌اند.”
سهرابی در رابطه با کارگران این معدن تشریح کرد:”سوالی که وجود دارد این است که آیا مدیرکل اداره کل تعاون و کار رفاه اجتماعی خراسان رضوی یا معاون روابط کار ایشان، اگر دوماه حقوق نگیرند، شرایط را تحمل می‌کنند؟ این کارگران زحمتکش پا به اعماق زمین می‌گذارند و با کمترین امکانات، ارزش افزوده برای سهامداران تولید می‌کنند اما صدای این ۱۱۳نفر رسمی و قراردادی را هیچ‌کس از اعماق زمین نمی‌شنود!”
او اضافه می‌کند:”مدیران اداره کار استان آیا به این کارگران اعماق زمین سر زده‌اند؟ متاسفانه صدایی که از کارگران معدن شنیده می‌شود، ریزش تونل و فوت و اخبار حادثه‌ی آن‌هاست که به اندازه‌ی نصف روز در رسانه‌ها جلوه می‌کند و بعد به سرعت پاک می‌شود.”
عضو اسبق شورایعالی حفاظت فنی همچنین تاکید کرد:”شرایط ایمنی معدن آق دربند با توجه به خطرات جدی کار در آن، اصلاً مناسب و درخور نیست.”
“معدن آق‌دربند تشکیلات امداد و نجات و ایمنی مناسب ندارد؛ عدم توجه بهره‌بردار به اجرای سیستم تهویه مصنوعی، تجهیز کردن معدن به وسایل گازسنج مناسب، کپسول‌های خودنجات و تجهیزات امداد و نجات، آمبولانس و تجهیزات آتش‌نشانی و عدم حضور مستمر مسئول ایمنی، از مواردی هستند که باعث ایجاد حادثه در این معدن می‌شوند؛ یک نمونه، حادثه‌ای که شهریور ماه سال گذشته رخ داد.”
معدن آق‌دربند یکی از قدیمی‌ترین معادن شمال شرق کشور است. ذخیره قطعی معدن آق دربند ۳۳۰ هزار تن و تولید سالانه آن ۸۰۰۰ هزار تن کُک است که کل تولیدی آن به عنوان سوخت در کارخانه‌های فولاد داخل و خارج از استان خراسان رضوی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معدن زغال سنگ آق‌دربند با مساحت ۴۰ کیلومترمربع دارای ذخیره اکتشافی بسیار قابل توجهی است. تاریخ اولین بهره‌برداری این معدن به سال ۱۳۲۴ می‌رسد؛ ۳۱ درصد از سهام این شرکت معدنی به آستان قدس رضوی و ۷۰ درصد آن به بخش خصوصی تعلق دارد.
این فعال کارگری اضافه می‌کند:”خانه‌های سازمانی کارگران این معدن بیش از ۷۰ سال قدمت دارد؛ کارگران خودشان این خانه‌ها را بازسازی کرده‌اند؛ با این حال شرایط زیستی آنها بسیار بغرنج است؛ برای تزریق یک آمپول ساده باید کیلومترها دورتر بروند، ابتدایی‌ترین خدمات درمانی در معدن و خانه‌های سازمانی آن وجود ندارد.”
وی همچنین تشریح کرد:”مردان زحمتکش معدن آق‌دربند سرخس با چهره‌هایی سیاه از گرد ذغال، تجسم واضح تلاش جانکاه برای نان حلال هستند؛ کارگرانی که با کمترین دستمزد، منابع معدنی ارزشمند را از کیلومترها زیر زمین استخراج می‌کنند؛ این کارگران لایق بیشترین توجهات هستند؛ اما متاسفانه تا امروز همه حمایت‌ها و حل مشکلات فقط روی کاغذ بوده و اقدام موثری در جهت حل دغدغه‌های این قشر صورت نگرفته و این کارگران همچنان ماه‌ها حقوق معوقه دارند.”
احسان سهرابی در خاتمه نیز پیرامون رسیدگی به مشکلات این کارگران توسط مسئولان استانی افزود:”در چنین شرایطی نمایندگان استان خراسان در مجلس و باقی مقامات استانی باید به داد کارگران معدن آق دربند برسند زیرا این کارگران در سخت‌ترین شرایط تنها ماندند.”
لازم به اشاره است، در تاریخ ۵ شهریور ماه ۱۳۹۹، حامد بالوانه و محمد حیدری، دو تن از کارگران شاغل در معدن زغال سنگ آق دربند، بر اثر انفجار در این معدن، جان خود را از دست دادند.
فقر و محرومیت از تامین اجتماعی کارگران در حالی رو به گسترش است که در ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بر حق افراد در برخورداری از تامین اجتماعی مناسب به لحاظ؛ خوراک، مسکن، پوشاک و برخورداری از خدمات حمایتی اجتماعی در مواقع بیکاری، بیماری، نقص اعضا، بیوگی، پیری یا در تمام موارد دیگر تاکید شده است.
همچنین در اهداف سند ۲۰۳۰ یونسکو، به حق افراد در برخورداری از محیط زندگی سالم و استاندارد، متناسب با مقام انسانی آنها تاکید شده است اما در ایران پس از مخالفت علی خامنه ای با اجرای سند برای استاندارد سازی زندگی اجتماعی شهروندان اجرای آن به کلی از دستور کار خارج شد.
