حقوق بشر در ایران – امروز پنجشنبه ۲۷ بهمن ماه ۱۴۰۱، پنج تن از بازداشت شدگان مرتبط با اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، پس از صدپر قرار منع تعقیب آزاد شدند.
به گزارش حقوق بشر در ایران، طی روزهای اخیر، سعید الله وردی، حسین کرمی، مهرنوش زارعی، اکبر آزادی فر و فرشید محسنی، پنج تن از شهروندان بازداشت شده مرتبط با اعتراضات مردمی پائیز ۱۴۰۱، در راستای اعمال بخشنامه اخیر قوه قضائیه به پرونده قضایی آنها آزاد شدند.
براساس این گزارش، آزادی این شهروندان در راستای اعمال بخشنامه اخیر قوه قضائیه به پرونده قضایی آنها و پس از صدور قرار منع تعقیب برای این شهروندان صورت گرفته است.
لازم به ذکر است، سعید الله وردی، در تاریخ ۲۵ آبان ماه ۱۴۰۱ در ارتباط با اعتراضات سراسری در شهر شیراز بازداشت و پس از انتقال به بازداشتگاه یکی از ارگانهای امنیتی در این شهر و طی مراحل بازجوئی و بازپرسی سپس به زندان عادل آباد شیراز منتقل شد و در دوران بازداشت از حقوق اولیه یک متهم محروم بوده است.
همچنین، فرشید محسنی، در مهر ماه ۱۴۰۱، در جریان برگزاری اعتراضات سراسری توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت و پس از طی مراحل بازجویی و تفهیم اتهام سپس به زندان تهران بزرگ منتقل شده بود. وی پس از ۱۴۰ روز بازداشت و بلاتکلیفی در راستای اعمل بخشنامه اخیر قوه قضائیه به پرونده وی آزاد شد.
افزون بر این، حسین کرمی، دانشجوی رشته حقوق و جزا در دانشگاه علامه طباطبایی تهران، در تاریخ ۲۷ مهر ماه ۱۴۰۱، برای نخستین مرتبه توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از چند روز آزاد شد اما مجددا اوایل دی ماه ۱۴۰۱، برای دومین مرتبه توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بود.
در خبری دیگر، مهرنوش زارعی هنزکی، در تاریخ ۲ بهمن ماه ۱۴۰۱، مهرنوش زارعی هنزکی، روزنامه‌نگار و فعال رسانه ای، ساکن تهران، در پی یورش نیروهای امنیتی به منزل وی پس از تفتیش منزل و توقیف برخی لوازم شخصی اش بازداشت و به زندان اوین منتقل شده بود. مهرنوش زارعی هنزکی، خبرنگار حوزه مسائل اجتماعی است و سابقه فعالیت در خبرگزاری های ایسکا، ایلنا، چلچراغ و آنا را در کارنامه فعالیتهای رسانه ای و روزنامه‌نگاری خود دارد.
از سوی دیگر، اکبر آزادی فر (چریکی) در آبان ۱۴۰۱، در جریان برگزاری اعتراضات سراسری در شهرستان کوهدشت از توابع استان لرستان بازداشت شده بود که آزادی وی پس از صدور قرار منع تعقیب برای وی صورت گرفته است.
در تاریخ ۱۶ بهمن ماه ۱۴۰۱، قوه قضائیه در بخشنامه ای نسبت به (عفو) و آزادی مشروط برخی از محکومان دادگاه‌های انقلاب و کیفری و بازداشت شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ که در فاصله زمانی ۲۵ شهریور تا تاریخ ۱۶ بهمن ماه ۱۴۰۱، توسط ارگانهای امنیتی و انتظامی بازداشت شده بودند خبر داد.
در این بخشنامه آزادی زندانیان و یا بازداشت شدگان اعتراضات سراسری مشروط بر این شده که جرائم آنها در راستای (جاسوسی)، (محاربه)، (قتل)، (افساد فی الارض)، (تخریب و آسیب رساندن به اموال عمومی) و (دارا بودن شاکی خصوصی) نباشد و در غیر اینصورت با اعمال بخشنامه مذکور این زندانیان و بازداشت شدگان آزاد می شوند.
سرکوب آزادی بیان و ممانعت از برگزاری اعتراضات صنفی و مدنی ناقض ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است. در این مفاد قانونی بر حق افراد بر انتشار افکار، عقاید، نظریات و دیدگاههای سیاسی و عقیدتی بدون محدودیت مرزی تاکید شده است.
عدم امکان دسترسی به وکیل مورد نظر متهم و محرومیت فرد از دسترسی به سایر ملزومات در یک فرآیند دادرسی ناقض ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.
همچنین برخورداری افراد از حق دادرسی عادلانه توسط قاضی، بازجو و بازپرس بیطرف از جمله حقوقی است که در ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن تاکید شده است.
در ماده ۵ از قانون آئین دادرسی کیفری بر اطلاع یافتن متهم در اسرع وقت از اتهامات انتسابی و فراهم کردن حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در قانون تاکید شده است.
