حقوق بشر در ایران – در نظام زن‌ستیز استبدادی، تبعیض جنسیتی در تمام وجوه زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی و حتی در سرکوب و زندان و شکنجه و سلول کار می‌کند، بازتولید می‌شود و از عرصه‌ای به عرصه دیگر و از سطحی به سطح دیگر منتقل می‌شود و زنان در تقلای مبارزه علیه تبعیض‌های جنسیتی رایج، با تبعیض‌های غیرمعمول مواجه می‌شوند.
زندان اوین این روزها شاهد حضور بیش از ۶۵ زندانی سیاسی است. این زنان با هر گرایش فکری و سیاسی و در هر عرصه و سطحی از فعالیت، آگاهانه یا ناآگاهانه قطعا تبعیض و تحقیر زن در جامعه را نیز نشانه گرفته‌اند و از نظر حکومت سرکوبگر، مستحق سرکوب به توان دو هستند.
در کنار برجسته کردن یکی از اعتراضاتمان در زندان اوین نسبت به محدودیت تلفن، می‌بایست به مسئله تبعیض جنسیتی حتی در زندان و تحت شرایط یکسان سرکوب اشاره کرد. تا امروز ۶/١٩ برخلاف تمام بندهای مردان، زنان فقط ١٠ دقیقه از شنبه تا چهارشنبه حق تلفن دارند و روزهای پنجشنبه و جمعه تلفن ممنوع است. البته وعده داده‌اند که به هر زندانی زن روزانه ١٠ دقیقه هم اضافه خواهد شد اما پنجشنبه و جمعه همچنان تلفن ممنوع است. نمی‌دانم با چه واژگانی چهره کریه این تبعیض این تبعیض را به تصویر کشم، چرا که در امری واقع شده که به خودی خود چندان مهم به نظر نمی‌رسد ولی در بطن خود تبعیضی هدفمند و ستمی مضاعف را رقم می‌زند. آیا این محدودیت، ستم و اعمال فشارهایی است که حق همه زندانیان زن و مرد سیاسی اعمال می‌شود؟
به باور من به حداقل رساندن رابطه زن زندانی سیاسی با فرزند، همسر و خانواده تاوان آن قسمت از مبارزه زنان است که مجازاتش هم از جنس دیگری است. طی دوران حبس وضعیت پدر و مادر زندانی را شاهد بودهم که باور نکردنی است. پدر و مادر جوان زندانی، فرزند ۵ ساله‌ای داشتند. پدر در بند مردان اوین هر روز ساعت‌ها می‌توانست با او صحبت کند اما چند قدم این طرفتر، مادر در بند زنان اوین، هفته‌ای ٣ روز و فقط ١٠ دقیقه با کودکش صحبت می‌کرد.
از منظر حکومت استبدادی، زن آرمانخواه نه فقط به عنوان معترض علیه نظام ظاهر می‌شود که چون مردان مستحق سرکوب است، بلکه گناهی نابخشودنی مرتکب می‌شود و آن شکستن سرکوب تاریخی و انقیاد و سلطه‌ای است که در طول تاریخ حتی بار ارزشی نیز بر آن سوار شده است و قرن‌ها نهاد دین، ایدئولوژی، مکاتب و فلاسفه تلاش و تقلا کرده‌اند تا چارچوب دقیق و ساختاری عظیم را بنا نهند که زن این است و آن نیست و زن مبارز نه تنها با نظام سیاسی استبدادی، بلکه با تفکر بنیادی همراه با بار ارزشی-اخلاقی کاذب در افتاده است و حال در زندان تاوان ترک خانه و خانواده و فرزند و پا گذاشتن از حریم خصوصی به عرصه عمومی را با محرومیت از فرزند و خانواده نیز باید بپردازد.
از منظر حکومت این تبعیض نیست، بلکه تاوان سرکشی و طغیان زن است و باید در شرایط سرکوب، زندان و شکنجه و سلول به مجازاتش افزوده شود. زنان در زندان و تحت سرکوب هم باید علیه تبعیض جنسیتی مبارزه کنند.
نرگس محمدی/ زندان اوین
اشتراک گذاری
