گزارشی از آخرین وضعیت حقوقی پرونده حمید قره حسنلو، رضا آریا و حسین محمدی
حقوق بشر در ایران ـ امروز یکشنبه ۶ فروردین ماه ۱۴۰۲، جلسات دادگاه رسیدگی به اتهامات حمید قره حسنلو، رضا آریا و حسین محمدی، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب کرج برگزار شد.
به گزارش حقوق بشر در ایران به نقل رُکنا، طی هفته های گذشته، حمید قره حسنلو، رضا آریا و حسین محمدی، سه تن از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری، در شعبه اول دادگاه انقلاب کرج به ریاست موسی آصف الحسینی، محاکمه و بنا به درخواست وکلای مدافع و متهمان این پرونده لایحه دفاعیه تکمیلی آنها به دادگاه ارسال خواهد شد. این افراد بعنوان متهمان ردیف ۳ تا ۵ پرونده موسوم به اعتراضات کمالشهر کرج، پس از تائید درخواست فرجام خواهی توسط دیوان عالی کشور، پرونده آنها برای رفع نواقص مجددا به دادسرا عودت شده بود.
حسین فاضلی هریکندی، رئیس کل دادگستری استان البرز در تشریح این خبر گفت:”پس از اعلام نقص در پرونده توسط دیوان عالی کشور و نقض حکم ۳ متهم دیگر این پرونده مجددا این پرونده به شعبه اول دادگاه انقلاب استان البرز که صادر کننده حکم بدوی بود ارجاع شد و جلسات دادگاه برگزار گردید، اما متهمان و وکلای انتخابی آنها مهلت خواستند تا لایحه دفاعیه تکمیلی را به دادگاه ارسال کنند.”
فاضلی هریکندی بیان کرد: “بعد از دریافت لایحه دفاعی متهمان، حکم مقتضی از سوی دادگاه صادر خواهد شد.”
وی تاکید کرد:”از ۳ متهمی که حکم اعدام آنها در دیوان عالی کشور نقض شده است، ۲ نفر از آنها به نام رضا آریا و حسین محمدی، حسب فیلم‌ها و تصاویر صحنه شهادت و همچنین اظهارات خود آنها ضربه‌ای را به شهید عجمیان وارد کرده‌اند، اما ملاک در صدور رای، اقدامات مجرمانه متعدد متهمان بوده و در خصوص اشخاصی که به اعدام محکوم شدند هم علاوه بر آن، نقش آنها در جان باختن روح الله عجمیان بوده و مجموع این اقدامات حسب نظر دادگاه از مصادیق (افساد فی‌الارض) تشخیص داده شد.”
فاضلی هریکندی همچنین مدعی شد:”در جریان رسیدگی به این پرونده چه در مرحله تحقیقات مقدماتی در دادسرا و چه در مرحله محاکمه و صدور حکم در دادگاه، هیچ دخالتی از سوی فرد و نهادی، چه در داخل قوه قضاییه و چه از خارج دستگاه قضایی وجود نداشته است و دادگاه بر اساس مستندات و ادله حکم را صادر کرده است.”
وی افزود:”دیوان عالی کشور نیز به عنوان عالی‌ترین مرجع قضایی در خصوص فرجام خواهی متهمان رسیدگی نموده است.”
رئیس کل دادگستری استان البرز همچنین تاکید کرد:”تمام متهمان پرونده در زندان به سر می‌برد و هیچ کدام مشمول عفو سال گذشته براساس بخشنامه قوه قضائیه نشدند.”
لازم به اشاره است، جلسه اول دادگاه رسیدگی به اتهامات حمید قره حسنلو، رضا آریا و حسین محمدی، پس از نقص احکام آنها در دیوان عالی کشور، در تاریخ ۱۵ اسفند ماه ۱۴۰۱، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب کرج به ریاست موسی آصف الحسینی برگزار شده بود.
دیوان عالی کشور، اوایل دی ماه ۱۴۰۱، پس از بررسی درخواست فرجام خواهی به احکام اعدام صادره بر علیه حمید قره حسنلو، حسین محمدی و رضا آریا و تائید درخواست این افراد با اعمال نقص در تحقیقات این احکام را لغو و فقط احکام اعدام محمد مهدی کرمی و سید محمد حسینی، بعنوان متهمان ردیف اول و دوم را عینا تائید کرد و مجددا پرونده متهمان ردیف ۳ تا ۵ را برای رفع نواقص به شعبه بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب کرج اجرا کرده بود.
همچنین احکام اعدام محمد مهدی کرمی و سید محمد حسینی، بعنوان متهمان ردیف اول و دوم این پرونده از بابت اتهام (افساد فی الارض از طریق ارتکاب جرم علیه امنیت کشور)، (حمله به ماموران نیروی انتظامی و بسیج و جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد که موجب اخلال شدید در نظم عمومی و ناامنی در کشور و منتهی به جان باختن روح الله عجمیان، که پیشتر از سوی دیوان عالی کشور قطعیت پیدا کرده بود سحرگاه ۱۷ دی ماه ۱۴۰۱، در زندان رجایی شهر کرج، اجرا شد.
لازم به اشاره است، در تاریخ ۱۵ آذر ماه ۱۴۰۱، رضا آریا، حمید قره حسنلو و حسین‌محمدی، بعنوان متهمان ردیف ۳ تا ۵ پرونده قضایی موسوم به اعتراضات کمالشهر کرج، توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب کرج به ریاست موسی آصف الحسینی، از بابت اتهامات (افساد فی الارض از طریق ارتکاب جرم علیه امنیت کشور)، (حمله به ماموران نیروی انتظامی و بسیج و جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد که موجب اخلال شدید در نظم عمومی و ناامنی در کشور و منتهی به جان باختن روح الله عجمیان) به اعدام محکوم شده بودند. همچنین متهمان ردیف ۶ تا ۱۶ این پرونده (از جمله ۳ متهم با سنین زیر ۱۸ سال) از بابت اتهامات مذکور با توجه به نقش آنها در جریان برگزاری اعتراضات سراسری به حبس های طولانی مدت تا ۲۵ سال محکوم شدند.
حسین محمدی و رضا آریا، در تاریخ ۱۲ آذر ماه ۱۴۰۱، به همراه ۳ تن دیگر از متهمان این پرونده، در سومین جلسه دادرسی دفاعیات خود را از بابت اتهامات تفهیم شده به آنها در مرحله بازپرسی، به موسی آصف الحسینی، قاضی شعبه اول دادگاه انقلاب کرج ارائه کرده بودند.
همچنین، دومین جلسه دادرسی به این پرونده در تاریخ ۱۰ آذر ماه ۱۴۰۱، با محاکمه حمید قره حسنلو و ۲ متهم دیگر این پرونده، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب کرج مرکز استان البرز به ریاست قاضی موسی آصف الحسینی و مستشاران دادگاه برگزار شده بود.
اولین جلسه دادرسی به این پرونده نیز، در تاریخ ۹ آذر ماه ۱۴۰۱، برگزار و نماینده دادستان به تشریح کیفرخواست صادره پرداخت و متهمان ردیف این پرونده مورد تفهیم اتهام قرار گرفتند و محمدمهدی کرمی و سیدمهدی حسینی، متهمان ردیف اول و دوم این پرونده، دفاعیات خود را به قاضی موسی آصف الحسینی ارائه کرده بودند.
از زمان اعلام خبر جان باختن مهسا (ژینا) امینی، دختر ۲۲ ساله، اهل شهرستان سقز در بازداشتگاه نیروی انتظامی در تهران، اعتراضات گسترده ای در شهرهای مختلف برگزار شد.
عدم امکان دسترسی به وکیل مورد نظر متهم و محرومیت فرد از دسترسی به سایر ملزومات در یک فرآیند دادرسی ناقض ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.
همچنین برخورداری افراد از حق دادرسی عادلانه توسط قاضی، بازجو و بازپرس بیطرف از جمله حقوقی است که در ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن تاکید شده است.
در ماده ۵ از قانون آئین دادرسی کیفری بر اطلاع یافتن متهم در اسرع وقت از اتهامات انتسابی و فراهم کردن حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در قانون تاکید شده است.
