دستگیری ۵ فعال ملی مدنی در اردبیل و ارومیه توسط نیروهای امنیتی

حقوق بشر در ایران ـ امروز جمعه ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، ماموران امنیتی در استان اردبیل و شهر ارومیه، دستکم ۵ تن از شهروندان را دستگیر کردند. 

به گزارش حقوق بشر در ایران، روز ساعت ۱۰ شب پنجشنبه ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، یوسف کاری، سجاد قربانی و آرین«نام خانوادگی نامشخص»، سه تن از شهروندان و فعالان ملی مدنی ساکن استان اردبیل، توسط نیروهای امنیتی ـ انتطامی، دستگیر شدند. 

به نقل از یک فرد مطلع در گفتگو با گزارشگر حقوق بشر در ایران:”دستگیری این ۳ شهروند در محدوده میدان دکتر شریعتی استان اردبیل و هنگامی که ماموران امنیتی ـ انتظامی، مانع تحمع اعتراضی شهروندان شده بودند صورت گرفته است.” 

تا لحظه تنظیم این خبر، از مصادیق حقوقی اتهامات، نام دقیق نهاد امنیتی دستگیر کننده و مکان نگهداری یوسف کاری، سجاد قربانی و آرین«نام خانوادگی نامشخص»، اطلاعی حاصل نشده است. 

از میان این ۳ شهروند، یوسف کاری، اواسط دی ماه ۱۴۰۳، برای تفهیم اتهام به شعبه ۱۰ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب استان اردبیل احضار شده بود اما در پی امتناع این فعال ملی مدنی، از حضور در آن جلسه بازپرسی و تماسهای مکرر از دادسرا با ضامن وی، یوسف کاری در تاریخ ۲۶ اسفند ماه ۱۴۰۳، پس از تفهیم اتهام توسط حسین کریمی ـ رئیس شعبه ۱۰ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب استان اردبیل، تفهیم اتهام و پرونده وی به دادگاه ارجاع شده بود. 

در خبری دیگر، در ساعات پایانی چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، بهزاد پاشازاده و هوشنگ نقی زاده، دو فعال ملی مدنی، ساکن شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی، توسط نیروهای امنیتی، دستگیر شدند. 

به نقل از یک فرد مطلع در گفتگو با گزارشگر حقوق بشر در ایران:”ماموران امنیتی برای دستگیری هوشنگ نقی زاده به منزل این فعال ملی مدنی، یورش برده و پس از تفتیش و توقیف برخی لوازم از قبیل گوشی تلفن همراه در نهایت و را دستگیر کردند.” 

این فرد مطلع در ادامه افزود:”بهزاد پاشازاده هم در شهر ارومیه دستگیر شده است.”

تا لحظه تنظیم این خبر، از مکان دقیق نگهداری، نام نهاد امنیتی دستگیر کننده و از مصادیق حقوقی اتهامات منتسب شده به هوشنگ نقی زاده و بهزاد پاشازاده اطاعی حاصل نشده است. 

لازم به ذکر است، هوشینگ نقی زاده پیشتر هم در سالهای ۱۳۸۵، در جریان مراسمی که به مناسبت روز جهانی زبان مادری، برگزار شده بود از سوی نیروهای امنیتی، دستگیر و با پرونده سازی قضایی مواجه شده بود. 

این فعال ملی مدنی، در سال ۱۳۹۷، در جریان تجمع اعتراضی که در واکنش به «توهین نژادپرستانه نشریه طرح نو» به شهروندان ترک زبان صورت گرفته بود پس از دستگیری از سوی نیروهای امتیتی در معرض پرونده سازی قضایی دیگری قرار گرفته بود. 

هوشنگ نقی زاده، در جریان برگزاری تجمع اعتراضی که در تاریخ ۲۵ تیر ماه ۱۴۰۱، در واکنش به خشک شدن دریاچه ارومیه برگزار شده بود توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از طی مراحل بازجویی ها و تفهیم اتهام، با تودیع قرار وثیقه آزاد شده بود اما در تاریخ ۲۵ مهر ماه ۱۴۰۱، برای بازپرسی و دفاع از خود در برابر اتهام«لطمه وارد کردن به تمامیت ارضی کشور» به شعبه بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب شهر ارومیه احضار شده بود .‌

هوشنگ نقی زاده و میکائیل قلی پور، در تاریخ ۳۰ تیر ماه۱۴۰۱، پس از اتمام مراحل بازجویی و تفهیم اتهام به ترتیب نام با تودیع وثیقه هایی به مبلغ ۷۰۰ و ۵۰۰ میلیون تومان از زندان مرکزی ارومیه آزاد شدند.‌

هوشنگ نقی زاده، پیشتر هم به سبب فعالیتهای مدنی خود سابقه احضار، بازداشت و پرونده سازی از سوی ارگانهای امنیتی را دارد. 

همچنین، یوسف کاری، پیشتر هم در مرداد ماه ۱۴۰۲، به سبب فعالیتهای مسالمت آمیز خود به صورت تلفنی به ادارات نظارت و پیگیری وزارت اطلاعات در استان اردبیل، احضار شده بود اما در تاریخ ۷ آبان ماه ۱۴۰۳، هنگامی که بعنوان دستفروش در یکی از خیابانهای اردبیل بساط کرده بود پس از یورش ماموران سدمعبر شهرداری به بساط وی، از سوی آنها مورد ضرب و شتم قرار گرفت و در نهایت بازداشت و پس از طی مراحل بازجویی ها در تاریخ ۱ آذر ماه ۱۴۰۳، با تودیع قرار وثیقه از زندان مرکزی اردبیل، آزاد شد. 

این فعال ملی مدنی، در تاریخ ۱۳ مهر ماه ۱۴۰۱ هم توسط نیروهای امنیتی در استان اردبیل، بازداشت و جهت بازجوئی به بازداشتگاه یکی از ارگانهای امنیتی در این استان منتقل و در تاریخ ۱۲ آبان ماه ۱۴۰۱، با تودیع وثیقه ای به مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان آزاد شد و پس از طی مراحل دادرسی در اسفند ماه ۱۴۰۱، قرار منع تعقیب وی صادر شده بود.

وی نخستین مرحله، در تاریخ ۱۲ شهریور ماه ۱۳۹۸، توسط تعدادی از ماموران امنیتی لباس شخصی بازداشت و پس از انتقال به بازداشتگاه اداره اطلاعات اردبیل و طی مراحل بازجوئی و تفهیم اتهام در تاریخ ۱۷ شهریور ماه همان سال به زندان مرکزی اردبیل منتقل شده بود.‌

با آغاز مراحل دادرسی، یوسف کاری در تاریخ ۱۹ آذر ماه ۱۳۹۸، توسط قاضی مهدوی زاده  ـ رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب استان اردبیل، از بابت اتهامات «فعالیت تبلیغی علیه نظام از طریق پخش اعلامیه» و «عضویت در گروه به اصطلاح مدنی قومی از طریق شرکت مستمر در جلسات آنها به قصد بر هم زدن امنیت»، محاکمه و در مجموع به تحمل ۶ سال حبس تعزیری محکوم و پرونده وی در تاریخ۴ اسفند ماه ۱۳۹۸،  توسط یوسف خدادادی و مستشار دادگاه حسن مظفری، در شعبه ۱۳ دادگاه تجدید نظر استان اردبیل، پس از تغییر عناوین اتهامی به «عضویت در گروه قومی با لیدری عباس لسانی از طریق شرکت مستمر در جلسات آنها به قصد برهم زدن امنیت ملی» به تحمل ۲ سال حبس تعزیری تقلیل پیدا کرد. 

یوسف کاری، در تاریخ ۷ تیرماه ۱۴۰۰، در حالی که فقط حدود ۵۰ روز از پایان محکومیت حبس تعزیری ۲ ساله وی مانده بود از زندان مرکزی اردبیل آزاد شد. 

بین ۱۶ تا ۲۵ درصد جمعیت ایران ترک زبان هستند که اغلب آنان در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل و زنجان سکونت دارند. برخی از این شهروندان برخورد حاکمیت با شهروندان ترک زبان را توام با تبعیض می‌دانند و منع تدریس زبان‌های غیر فارسی در مدارس را یکی از برجسته‌ترین موارد تبعیض می دانند که همواره با اعتراض بخشی از فعالان مدنی این مناطق روبرو بوده است.

سرکوب فعالان مدنی و طرح اتهامات امنیتی بر علیه آنها ناقض ماده ۱۹ اعلامیه جهانی و  ماده ۱۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.

عدم امکان دسترسی به وکیل و محرومیت فرد از دسترسی به سایر ملزومات در یک فرآیند دادرسی ناقض ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۹ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ است.

همچنین برخورداری افراد از حق دادرسی عادلانه توسط قاضی، بازجو و بازپرس بیطرف از جمله حقوقی است که در ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن تاکید شده است.

 در ماده ۵ از قانون آئین دادرسی کیفری بر اطلاع یافتن متهم در اسرع وقت از اتهامات انتسابی و فراهم کردن حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در قانون تاکید شده است. 

Please follow and like us: